Τευχος 9




Tοξικές βόμβες στο τραπέζι μας

Pεκόρ στη χρήση φυτοφαρμάκων και μυκητοκτόνων από τη χώρα μας
ΜΑΝΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΑΚΗΣ


Πρωταθλήτρια στην αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων, στην υπεράντληση υδάτων και στην υπερεντατική καλλιέργεια αναδεικνύεται η Ελλάδα, με αποτέλεσμα χρόνο με τον χρόνο να απειλείται η υγεία των πολιτών αλλά και το περιβάλλον. Αυτό προκύπτει από έρευνα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος σχετικά με τις επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων στη γεωργίας.

 


H χρήση φυτοφαρμάκων αλλά και μυκητοκτόνων ουσιών στις καλλιέργειες στην Ελλάδα ξεπερνά κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπως προκύπτει από την έρευνα. Συγκεκριμένα οι αγρότες στη χώρα μας χρησιμοποιούν 7,4 κιλά φυτοφαρμάκων ανά 10 στρέμματα, ενώ την ίδια στιγμή οι Ισπανοί χρησιμοποιούν μόλις 3,4 κιλά, οι Γερμανοί 2,5 και ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 4,5 κιλά ανά εκτάριο. Παρόμοιες επιδόσεις με την Ελλάδα παρατηρούνται μόνον στην Ιταλία, τη Γαλλία και την Πορτογαλία.
Πρωταθλήτρια είναι η χώρα μας και σε ό,τι αφορά τη χρήση μυκητοκτόνων ουσιών στις καλλιέργειες. H έρευνα δείχνει ότι οι Έλληνες αγρότες χρησιμοποιούν 6,7 κιλά δραστικής ουσίας ανά 10 στρέμματα. Ακολουθούν οι Ιταλοί με 6,4 και οι Πορτογάλοι με 6,2 ενώ πολύ χαμηλότερα βρίσκονται οι Γάλλοι με 3,3 κιλά και οι Γερμανοί με 0,9 κιλά, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 2,7 κιλά ανά 10 στρέμματα.
Για τις συνέπειες που μπορεί να έχει στην υγεία των πολιτών η αλόγιστη χρήση φυτοφαρμάκων πάντως έχουν προειδοποιήσει αρκετές φορές οι επιστήμονες. Πρόσφατη έρευνα του ογκολογικού τμήματος του νοσοκομείου «Αγ. Ανδρέας» στην Πάτρα είχε δείξει ότι για τους έως και τέσσερις φορές περισσότερους θανάτους από καρκίνο σε δήμους της υπαίθρου σε σύγκριση με μεγάλα αστικά κέντρα ενοχοποιείται η υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων. Μάλιστα η ίδια έρευνα έδειξε ότι στις αγροτικές περιοχές την τελευταία δεκαετία (1991-2001) οι θάνατοι από καρκίνο παρουσιάζουν αλματώδη αύξηση, ενώ οι επιστήμονες προβλέπουν ότι η τάση θα συνεχίσει να είναι ανοδική τα επόμενα χρόνια.
Χωρίς προφυλάξεις
Επιπλέον με... οξείες δηλητηριάσεις οδηγούνται στα νοσοκομεία κάθε χρόνο εκατοντάδες αγρότες επειδή αγνοούν τις οδηγίες προφύλαξης όταν χρησιμοποιούν φυτοφάρμακα. Αυτό δείχνει έρευνα που πραγματοποίησε το εργαστήριο τοξικολογίας από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης, επικεφαλής της οποίας ήταν ο καθηγητής κ. Αριστείδης Τσατσάκης. Από τα περιστατικά δηλητηριάσεων που μελέτησαν οι επιστήμονες την δεκαετία '91-2001 στην περιοχή της Κρήτης προκύπτει πως σε αρκετές περιπτώσεις γεωργοί εισήχθησαν στο νοσοκομείο διότι είχαν εισπνεύσει μεγάλες ποσότητες φυτοφαρμάκων ή είχαν έρθει σε δερματική επαφή με αυτά - αφού δεν είχαν πάρει τις απαιτούμενες προφυλάξεις.

Αλόγιστη εκμετάλλευση του νερού

APNHTIKO ρεκόρ εμφανίζει η Ελλάδα και στην άντληση υδάτων για τις καλλιέργειες. H έρευνα της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος δείχνει ότι σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, την τελευταία 10ετία, καταγράφεται μικρή αύξηση (12%) των εκτάσεων προς άρδευση και συνεπώς και των ποσοτήτων νερού που χρησιμοποιούνται. Ωστόσο, στην Ελλάδα - όπως συμβαίνει και σε Γαλλία και Ισπανία - η αύξηση είναι υπερδιπλάσια και φτάνει το 29%.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι περιοχές της Ελλάδας όπου παρατηρείται υπεράντληση υδάτων, δηλαδή πάνω από 1.000 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού τον χρόνο, είναι η Ανατολική και Κεντρική Μακεδονία και η Θεσσαλία. Πρόκειται για περιοχές όπου ήδη έχουν εμφανιστεί σοβαρά προβλήματα υφαλμύρωσης του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα.
H αλόγιστη χρήση νερού στην Ελλάδα, τη φέρνει στις πρώτες θέσεις των χωρών «υψηλού κινδύνου» για διάβρωση εδαφών. Εκτιμάται ότι περιοχές στη Νότια Ελλάδα (Ανατολική Πελοπόννησος) και την Ανατολική Στερεά, αλλά και στην Κεντρική Ιταλία, τη Βορειοδυτική Ισπανία και τη Βόρεια Πορτογαλία χάνουν περισσότερους από 5 τόνους εδαφών ανά εκτάριο τον χρόνο.

Μεθάνιο και οξείδια του αζώτου
Όπως δείχνει η έρευνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα είναι μία από τις τρεις χώρες που παρουσιάζουν αύξηση στο μεθάνιο, το οποίο προέρχεται από κτηνοτροφικά απόβλητα, και τα οξείδια του αζώτου, που προέρχονται από αζωτούχα λιπάσματα. Και οι δύο ρύποι αποτελούν τις κύριες πηγές των αερίων του θερμοκηπίου. Σε ολόκληρη την Ευρώπη παρατηρείται μείωση των παραπάνω ρύπων κατά την περίοδο 1990 - 2002, αλλά στην Ελλάδα οι ρύποι αυξάνουν κατά 22%!
Επιπλέον, αν και στην Ελλάδα η βιολογική γεωργία αυξήθηκε περίπου κατά 400%, την τελευταία 5ετία, η παραγωγή βιολογικών προϊόντων αλλά και οι εκτάσεις βιολογικών καλλιεργειών είναι ακόμα ελάχιστες σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Προκαλούν καρκίνο και τερατογενέσεις!

ΓΙΑ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ, δερματοπάθειες, διάφορες μορφές καρκίνου ακόμη και τερατογενέσεις ενοχοποιούνται τα φυτοφάρμακα!
Οι επιστήμονες εκπέμπουν, ειδικά, σήμα κινδύνου για τα μήλα, τα ακτινίδια, το σπανάκι, τα νεκταρίνια, τις πατάτες και τις φράουλες, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι αυτά τα προϊόντα περιέχουν συνήθως υψηλότερες συγκεντρώσεις φυτοφαρμάκων σε σχέση με άλλα.
Σχολαστικό πλύσιμο των προϊόντων πριν από την κατανάλωση και οπωσδήποτε ξεφλούδισμα των φρούτων είναι τα μέτρα που μπορούν να προστατέψουν τους καταναλωτές. Σύμφωνα με έρευνα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, το ξεφλούδισμα μπορεί να απομακρύνει έως και στο 100% τα φυτοφάρμακα από τα φρούτα, ανάλογα με το είδος τους.
Πάντως, όπως αναφέρει η δρ Αγγελική Τσαρούχη, υπεύθυνη του Τμήματος Διατροφής στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο, «τέτοιου είδους μέτρα είναι μόνο η μισή προστασία. H άλλη μισή ξεκινά στη φάση της παραγωγής όπου η υπέρμετρη χρήση φυτοφαρμάκων επιδρά σε όλη τη διατροφική αλυσίδα».
Οι επιπτώσεις αυτές δεν αφορούν μόνο όσους καταναλώνουν μολυσμένα με φυτοφάρμακα προϊόντα αλλά και τους ίδιους τους αγρότες. Ενδεικτικά είναι και τα αποτελέσματα πρόσφατων αναλύσεων σε περιοχή της Κρήτης, που έδειξαν σοβαρή τοξική επίδραση και αλλοιώσεις στο ήπαρ γεωργών.
Επιπλέον, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Κέντρου Δηλητηριάσεων, το 3,5% των δηλητηριάσεων στη χώρα μας οφείλονται σε γεωργικά φάρμακα. Σύμφωνα με τους ειδικούς του Κέντρου, τα φυτοφάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και θανατηφόρο δηλητηρίαση καθώς έχουν μεγάλη τοξικότητα.

ΤΑ ΝΕΑ , 18/01/2006




επιστροφή