 
| |||||
«Ο πλανήτης θα μας εκδικηθεί» Aπαισιόδοξος για το μέλλον των ανθρώπων ο γκουρού των οικολόγων Tζέιμς Λάβλοκ MICHAEL MCCARTHY Δεν ακούγεται απλώς ακραίο, αλλά αλλόκοτο, υπερβολικό. Όμως, ο Τζέιμς Λάβλοκ έχει έναν μοναδικό τρόπο να προλέγει το μέλλον της Γης. Πριν από 30 χρόνια συνέλαβε την ιδέα ότι ο πλανήτης είναι κάτι σαν ένας σούπερ οργανισμός που ρυθμίζεται μόνος του χημικά και ατμοσφαιρικά με τον ίδιο τρόπο που όλα τα ζωντανά πλάσματα ρυθμίζουν τις ζωτικές λειτουργίες τους. Ο Λάβλοκ έδωσε σε αυτό το σύστημα το όνομα Γαία - ο «νονός» ήταν ο γείτονάς του στο χωριό Μπάουερτσοκ του Ουλτσάιρ, νομπελίστας συγγραφέας Ουίλιαμ Γκόλντινγκ, που του έδωσε την ιδέα να το βαφτίσει με το όνομα της αρχαίας θεάς. Στην αρχή οι επιστήμονες αγνόησαν τη θεωρία του ότι ο πλανήτης μας συμπεριφέρεται σαν ένας ζωντανός οργανισμός. Όμως, σιγά σιγά πείστηκαν και αυτοί ότι η Γη διαθέτει ένα δικό της ρυθμιστικό σύστημα, που βασίζεται στην αλληλεπίδραση των ζωντανών οργανισμών με το περιβάλλον τους, ένα σύστημα που λειτούργησε δισεκατομμύρια χρόνια διατηρώντας τη ζωή, ρυθμίζοντας τη θερμοκρασία, τη χημική σύνθεση της ατμόσφαιρας, ακόμη και την αλμυρότητα των θαλασσών. H ειρωνεία είναι ότι η Γαία είναι η πηγή της απαισιοδοξίας που διακατέχει σήμερα τον δόκτορα Λάβλοκ. Πιστεύει ότι το ίδιο αυτό ρυθμιστικό σύστημα που διατήρησε ζωντανό τον πλανήτη μας, τώρα έχει αρχίσει να δουλεύει εναντίον μας. Για παράδειγμα, οι πάγοι του Αρκτικού λειώνουν τόσο γρήγορα που θα έχουν εξαφανιστεί σε μερικές δεκαετίες. Και όσο θα χάνονται οι πάγοι τόσο οι σκοτεινοί ωκεανοί θα απορροφούν τη θερμότητα από τον ήλιο - σήμερα οι παγωμένες επιφάνειες ανακλούν το 90% αυτής της θερμότητας στο Διάστημα. Έτσι, ο πλανήτης θα γίνεται ολοένα και πιο θερμός. H ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ «Δεν θα μπορέσουμε να ξεφύγουμε» ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ TOY ΛΑΒΛΟΚ αναλύονται διεξοδικά στο νέο του βιβλίο «Εκδίκηση της Γαίας». Στα 86 του χρόνια δείχνει πολύ νεώτερος και πολύ πιο αισιόδοξος από όσο δείχνουν τα λεγόμενά του. Το παραδέχεται και ο ίδιος. «Είμαι συνήθως χαρούμενος άνθρωπος, γι' αυτό δεν νιώθω καλά όταν γράφω ζοφερά βιβλία», λέει. «Όμως δεν βλέπω πώς θα μπορέσουμε να ξεφύγουμε». Οι προβλέψεις του βασίζονται στη φύση του συστήματος της Γαίας. «Αν στον Άρη, που είναι ένας νεκρός πλανήτης, διπλασιάσουμε το διοξείδιο του άνθρακα, μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια ότι θα αυξηθεί και η θερμοκρασία του», λέει. «Στη Γη δεν μπορούμε να το κάνουμε, επειδή με μία άνοδο της θερμοκρασίας αλλάζουν όλα. Το σύστημα ενισχύει κάθε επιμέρους αλλαγή. Το πρόβλημά μας δηλαδή είναι πως ό,τι κάνουμε, όταν αυξάνουμε το διοξείδιο του άνθρακα, όταν ξεχερσώνουμε τη γη, όταν καταστρέφουμε τα δάση, όλα αυτά δεν προκαλούν μια γραμμική αλλά μια γεωμετρική αύξηση της θερμοκρασίας». Όταν τον ρωτούν αν θα μπορούσε να συνοψίσει με δυο λόγια το περιεχόμενο του βιβλίου του, ο Τζέιμς Λάβλοκ απαντά: «Ένα κάλεσμα για αφύπνιση». Διαβάστε επίσης συνέντευξη του James Lovelock στα «NEA» στο http://www.tanea.gr/docs/Lovelockint.pdf ΤΑ ΝΕΑ , 17/01/2006 | |||||
