Τευχος 8



ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ με γονίδια... σκόρου

Οι πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές «μεταλλάξεις» είναι τόσο πολλές ώστε το «βιβλίο» της ανθρωπότητας γίνεται κάθε χρόνο όλο και πιο συγκεχυμένο...

ΣΤ. N. ΑΛΑΧΙΩΤΗΣ


H συνήθεια είναι μια δεύτερη φύση και, χωρίς να το πολυκαταλαβαίνουμε, μερικές φορές συνηθίζουμε σε πράγματα που μας επιβάλλονται, όπως αυτά που μας σερβίρουν εκείνοι οι οποίοι σχεδιάζουν τον κόσμο, τη ζωή μας δηλαδή, την οποία «μεταλλάσσουν» πολύπλευρα με πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές «μεταλλάξεις». Το αποτέλεσμα είναι το «βιβλίο» της ανθρωπότητας να γίνεται κάθε χρόνο όλο και πιο συγκεχυμένο. Γι' αυτό η ανάγνωση του εν λόγω «βιβλίου» χρειάζεται περίσσια προσοχή, για να φανεί η έπαρση των σχεδιαστών του που προκαλεί διαμαρτυρίες ατέλειωτες• για να γίνει κατανοητό ότι τελειώνει κάθε χρόνο με την ίδια επωδό: οι νέοι λ.χ. «δίκην υποζυγίου» μεταφέρουν τις ελπίδες τους για ένα καλύτερο μέλλον, που όμως έχουν υποθηκεύσει οι μεγάλοι στην τράπεζα της αδιαφορίας• οι απλοί πολίτες «δίκην αχθοφόρου» σπρώχνουν στον νέο χρόνο τις ελπίδες τους, που αποψιλώνουν ακραίοι καπιταλιστικοί ανταγωνισμοί στον βωμό του κέρδους• και οι λίγοι ισχυροί του πλανήτη διαφεντεύουν τελικά όλον τον κόσμο.
 


Μια κατευθυνόμενα μεταλλαγμένη οικονομική παγκοσμιοποίηση θεριεύει σε έναν κόσμο γεμάτο «δημοκρατίες»! Μια κατάσταση που γίνεται αργά ή γρήγορα συνήθεια. Και μέσα σε αυτό το κλίμα ο νέος χρόνος έχει τη δική του αλάθητη συνήθεια να εμφανίζεται στην ώρα του, όπως έκανε και εφέτος, με θορυβώδεις τυμπανοκρουσίες, με εκθαμβωτικές φωτοχυσίες, με ακάλυπτες επιταγές κοροϊδίας και με ατέλειωτα «έπεα πτερόεντα» εφησυχασμού και δήθεν ελπίδας για καλύτερες ημέρες.

Ξέρουν βέβαια οι διαχειριστές της ζωής μας ότι η ελπίδα δεν πεθαίνει ποτέ, ούτε τελευταία• ξέρουμε όμως και εμείς ότι η φαντασία είναι πιο σημαντική ακόμη και από τη γνώση. Γι' αυτό μπορούμε να φανταστούμε ότι τα κερδοσκοπικά υβρίδια λ.χ. από τη διασταύρωση των νέων τεχνολογιών και του κέρδους μπορεί να κυριαρχήσουν και η συμβατική, η φυσική ζωή να γίνει παρελθόν. Οι αγώνες π.χ. εναντίον των μεταλλαγμένων (νεοφανών) τροφίμων κατέληξαν να γεμίζουν τις τσέπες των πολυεθνικών. H Γραμματεία Καταναλωτή του υπουργείου Ανάπτυξης αλλά και διάφορες οργανώσεις έχουν εντοπίσει πολλά τρόφιμα προερχόμενα από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς• γίναμε δηλαδή καταναλωτές μεταλλαγμένων• συνηθίσαμε και σε αυτό, όπως και σε τόσα άλλα που αποδεχόμαστε, και ας πιστεύαμε ότι κάτι τέτοιο αφορούσε το απόμακρο μέλλον.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είναι άλλωστε πάντα παρών για να ευλογεί το κεφάλαιο αφού «απεφάνθη» βεβιασμένα ότι δεν υπάρχουν ως τώρα στοιχεία που να ενοχοποιούν τα μεταλλαγμένα τρόφιμα στην υγεία μας. Μήπως όμως δεν έκανε τα ίδια και με τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία των πυλώνων υψηλής τάσης; Και σαν οι επιστήμονες έχουν αντίθετη άποψη; Δεν ιδρώνουν τα αφτιά των πλανητικών εξουσιαστών που έτσι και αλλιώς δεν διαθέτουν ευήκοα ώτα παρά μόνο ακόρεστη βούληση για δύναμη οποιασδήποτε μορφής.

H ρουτίνα λοιπόν της συνήθειας του νέου χρόνου για απολογισμούς της ιστορίας της ανθρωπότητας είναι βέβαια έργο των ιστορικών αναλυτών. Εμείς θα θυμίσουμε μόνο ότι η ιστορία γράφεται από τον καθένα και από όλους μαζί• και ιστορία είναι ήδη η ατελέσφορη πάλι παγκόσμια διάσκεψη για το περιβάλλον στο Μόντρεαλ• ιστορία είναι η πραγματικότητα των καταστροφικών κυκλώνων στις ΗΠΑ εφέτος• ιστορία θα είναι και η δική μας στάση ζωής, η δική μας ανυπακοή στην αποδοχή της κακοποίησης του περιβάλλοντος, στις κερδοσκοπικές επιβολές, από όπου και αν διακινούνται.

Ιστορία είναι επίσης και τα μεταλλαγμένα τρόφιμα, μερικά από τα οποία ίσως βρέθηκαν και στα γιορτινά τραπέζια. Αλλωστε οι προσπάθειες των ενδιαφερομένων είναι πολυποίκιλες και δύσκολα θα τους ξεφύγουμε. Μόνο η γενετικά τροποποιημένη σόγια χρησιμοποιείται ως συστατικό χιλιάδων προϊόντων• ιστορία θα 'ναι σε λίγο και οι τροποποιήσεις λ.χ. ντομάτας με γονίδια σκορπιού ή ψαριού, βαμβακιού και καλαμποκιού με γονίδια σκόρου, ρυζιού με γονίδια βακτηρίου ή ανθρώπου, καπνών με γονίδια σκορπιού και ποντικού, σπαραγγιών με γονίδια αρουραίου, ψαριού με γονίδια ανθρώπου, κοτόπουλων με γονίδια μοσχαριού. Θα πείτε πάλι ότι θα 'χουμε συνηθίσει!

Αλλά το ενδιαφέρον βέβαια των «αγωνιστών» κατά της πείνας εκτείνεται και στην αισθητική μας ικανοποίηση! Π.χ., στα σχέδιά τους είναι η δημιουργία τροποποιημένων ελάτων με απόλυτη συμμετρία για χριστουγεννιάτικα δέντρα. Και μέσα στη σύγχυσή μας ίσως πολλοί τρέξουμε να επιβραβεύσουμε τέτοιες «άκομψες» παρεμβάσεις στη φύση• διότι αυτή δεν θα 'ναι η τελευταία• θα ακολουθήσουν αφάνταστες κακοποιήσεις της φυσικής ομορφιάς. Εμφύτευσαν ήδη γονίδια πυγολαμπίδας που την κάνουν να λαμπυρίζει τη νύχτα σε φυτά καπνού που «αυτοφωτίζονται». Γιατί όχι και στο τροποποιημένο έλατο; Γιατί όχι και στα χείλη λ.χ. ή οπουδήποτε αλλού κάποιου σχετικού θιασώτη ή εκκεντρικού για να περάσει μια νέα μόδα και ένα νέο ήθος;

Από αυτή όμως την «υψηλή» τεχνολογικά σκόπευση δεν βλέπουν οι κερδοσκόποι της διατροφής τα ταπεινά της καθημερινότητας. Κάθε λίγο και λιγάκι άναυδοι ακούμε για διατροφικούς εφιάλτες οι οποίοι προδίδουν εκείνους που προωθούν αλλοιωμένα ή ληγμένα τρόφιμα• όπως λ.χ. κρέμες ή γιαούρτια με μούχλες, ζυμαρικά με «κρέας»-σκουλήκια, ψωμί με πίσσα, βιολογικά προϊόντα ψεύτικα στις λαϊκές και στα ειδικά καταστήματα και πολλά άλλα με το περιτύλιγμα της δήθεν γνησιότητας και του όζοντος περιεχομένου τους. Και μέσα σε αυτό το καμίνι της άκρατης αγοράς ο κόσμος μας γέμισε όχι μόνο με συγκεχυμένες συνήθειες αλλά και με μεταλλαγμένες αξίες.

Σε αυτόν λοιπόν τον κόσμο λέμε όχι. Δεν λένε όμως και οι φτωχοί λαοί διότι παραπλανούνται από τους κερδοσκόπους που πατούν πάνω στο καλοδιατηρημένο έλλειμμα παιδείας. Ινδοί και Ταϊλανδοί λ.χ. προτιμούν σε πολύ μεγάλα ποσοστά να προχωρήσει η έρευνα προς την κατεύθυνση της ενισχυτικής ιατρικής, για την ενίσχυση δηλαδή φυσικών χαρακτηριστικών, παρά για την αντιμετώπιση ασθενειών.

Από μια ενδιαφέρουσα μελέτη που έγινε επίσης στην Πάτρα από τον κοινωνικό τομέα του δήμου με την ευθύνη του δραστήριου προέδρου του κ. Χασμάν βρέθηκε ότι έχει ήδη εγκαθιδρυθεί ένας υψηλός βαθμός εξοικείωσης των καταναλωτών με τα μεταλλαγμένα προϊόντα, ο οποίος συναρτάται αντιστρόφως ανάλογα με το εκπαιδευτικό (μορφωτικό) επίπεδο, το εισόδημα, τις γνώσεις τους για τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις τους και τις καταναλωτικές ενώσεις• μια αναμενόμενη άλλωστε κοινωνική συμπεριφορά, γενικότερης αναμφίβολα εμβέλειας, προς έναν νεοτεχνολογικό νεωτερισμό που επιβάλλει την εγρήγορση για την αντιμετώπιση της γιγάντωσης όχι μόνο των μεταλλαγμένων προϊόντων αλλά και του μεταλλαγμένου κόσμου μας γενικότερα.

Είναι λοιπόν ευκαιρία μαζί με τις άδολες ευχές που μοιράσαμε στις γιορτές να υπάρξουν και στέρεες αποφάσεις οι οποίες θα διασφαλίζουν την ενεργοποίησή μας για την ανάδειξη της αντίστασης ως υπέρτατης αξίας διεκδίκησης ενός καλύτερου κόσμου με ποιότητα και δικαιοσύνη• και μαζί με την παιδεία, ως ένα ακόμη αντίβαρο στις αυταρχικές αντιλήψεις και ιδεολογίες που τείνουν να επιβληθούν από την υπερέχουσα νεοτεχνολογική δύναμη των ισχυρών του πλανήτη• μια πρόκληση για τον νέο χρόνο αλλά και μια ευχή που ίσως πρέπει να μας γίνει συνήθεια, καλή αυτή τη φορά.

Ο κ. Σταμάτης N. Αλαχιώτης είναι καθηγητής Γενετικής και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών.

Το ΒΗΜΑ, 15/01/2006




επιστροφή