Τευχος 7




ΝΙΚΛΑΣ ΖΕΝΣΤΡΟΜ
Ο πρωτοπόρος της δωρεάν τηλεφωνίας
ΣΠ. ΦΡΑΓΚΟΣ




Πώς είναι, αλήθεια, να έχεις μια επιχείρηση που αποκτά 180.000 καινούργιους πελάτες την ημέρα; Λίγοι επιχειρηματίες στον κόσμο μπορούν να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα. Ένας από αυτούς είναι ο Νίκλας Ζένστρομ, εκ των ιδρυτών της εταιρείας Skype και δημιουργός ενός λογισμικού που επιτρέπει στον χρήστη να μιλάει με οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, κάνοντας χρήση μόνο του ηλεκτρονικού υπολογιστή του και της ευρυζωνικής σύνδεσης (DSL σε... απλά ελληνικά!) που πρέπει απαραιτήτως να διαθέτει. Το πρόγραμμα Skype βρίσκεται σήμερα στους υπολογιστές 68 εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο και κάθε ημέρα ο αριθμός των χρηστών μεγαλώνει. Όπως μεγαλώνει και το ενδιαφέρον των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον χώρο των τηλεπικοινωνιών με τον... παραδοσιακό τρόπο - δηλαδή με δίκτυα σταθερής και κινητής τηλεφωνίας. Δεδομένου ότι ο κ. Ζένστρομ έχει παρελθόν στον χώρο της πειρατείας, το νέο του δημιούργημα προκαλεί αντιδράσεις και βρίσκεται στο στόχαστρο πολλών. Οχι όμως και της eBay, που αγόρασε πρόσφατα τη Skype αντί του ποσού των 2,6 δισ. δολαρίων. Αυτή κάτι παραπάνω θα ξέρει!


Προτού δημιουργηθούν παρεξηγήσεις για το παρελθόν του Νίκλας Ζένστρομ, ας διευκρινίσουμε ότι πρόκειται για τον άνθρωπο που δημιούργησε το KaZaa, το πρόγραμμα εκείνο που επιτρέπει στους χρήστες του Internet να ανταλλάσσουν μεταξύ τους μουσικά αρχεία. Ενα πρόγραμμα εξαιρετικά δημοφιλές, που διαδέχθηκε το Napster στις καρδιές εκατομμυρίων φίλων της μουσικής, όταν αυτό «πέθανε» εξαιτίας της παρεμβάσεως των δισκογραφικών εταιρειών. Αλλά και το KaZaa αντιμετωπίζει προβλήματα, πρώτον, διότι είναι ευπαθές σε κάθε λογής επιθέσεις και, δεύτερον, γιατί βρέθηκε και αυτό στο στόχαστρο των δισκογραφικών εταιρειών που χάνουν κάθε μέρα εκατομμύρια από τη διακίνηση των μουσικών αρχείων μέσα από το Internet.
Σήμερα ο κ. Ζένστρομ μαζί με τον στενό συνεργάτη του Γιάνους Φρίις δεν έχουν σχέση με το KaZaa, αφού το έχουν πουλήσει. Το ενδιαφέρον και των δύο είναι στραμμένο στη Skype. Παρά το γεγονός ότι η εταιρεία αυτή ανήκει στην eBay, ο κ. Ζένστρομ διατήρησε την καθημερινή διαχείριση, και το ενδιαφέρον του για το δημιούργημά του παραμένει αμείωτο αφού έχει την άποψη ότι η δυναμική του είναι ανεξάντλητη.

Το πρόγραμμα Skype δεν ήταν το πρώτο που προσέφερε στον χρήστη τη δυνατότητα να μιλάει με κάποιον άλλο μέσα από το Internet. Ηταν όμως το πιο εύκολο στη χρήση και το πιο φιλικό προς τον χρήστη, ενώ δεν καταλαμβάνει μεγάλο χώρο στον σκληρό δίσκο και το μόνο που απαιτεί είναι να εξοπλίσεις τον υπολογιστή σου με ένα μικρόφωνο και αν θέλεις με ακουστικά. Μπορείς να μιλήσεις με όποιον έχει το ίδιο πρόγραμμα στον υπολογιστή του απεριόριστα και το μόνο που πληρώνεις είναι η σύνδεση στο Internet. Μπορείς ακόμη να μιλήσεις και σε οποιονδήποτε άλλο αριθμό σε ένα μεγάλο κομμάτι του κόσμου μας, αντί μιας χαμηλής χρέωσης ανά λεπτό.
«Φιλοδοξία μου είναι να κάνω τη Skype τη μεγαλύτερη online εταιρεία τηλεπικοινωνιών στον κόσμο» δήλωσε πριν από λίγες ημέρες στους «Sunday Times» ο κ. Ζένστρομ. Την αισιοδοξία του συμμερίζονται οι επενδυτές που έχουν στοιχηματίσει πάνω στο δημιούργημά του και συνεχίζουν να τον στηρίζουν, παρά τις αντιδράσεις των εταιρειών τηλεπικοινωνιών. Μιλώντας πρόσφατα στον «Figaro», ο κ. Ζένστρομ αποκάλυψε ότι ο επόμενος στόχος του είναι να συνδυάσει το Skype με την κινητή τηλεφωνία. Σε συνεργασία με τη Motorola ετοιμάζει ένα κινητό τηλέφωνο που θα επιτρέπει στον χρήστη να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες της Skype χωρίς τη χρήση υπολογιστή, αλλά μόνο με μία ασύρματη σύνδεση στο Internet. Στην ίδια συνέντευξη εκφράζει την αισιοδοξία του για το μέλλον της Skype και τονίζει ότι σύντομα οι χρήστες θα ξεπεράσουν τα 100 εκατομμύρια παγκοσμίως. «Δεν πρόκειται να σταματήσουμε τώρα που βρισκόμαστε σε τόσο καλό δρόμο» λέει χαρακτηριστικά.
Οι αντίπαλοί του όμως καραδοκούν. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το Skype κρύβει κινδύνους, γιατί δεν παρέχει καμία προστασία από τους κακόβουλους που μπορούν να εισχωρήσουν στον υπολογιστή και να εγκαταστήσουν εκεί ανεπιθύμητα προγράμματα. Υποστηρίζουν επίσης ότι δεν εξασφαλίζει το απόρρητο των συνομιλιών. Ένα άλλο αρνητικό στοιχείο του Skype είναι ότι απασχολεί ένα πολύ μεγάλο μέρος της ευρυζωνικής σύνδεσης και μειώνει την ταχύτητα των δικτύων. Για αυτόν τον λόγο κυκλοφορεί λογισμικό που εμποδίζει την εγκατάσταση του προγράμματος σε εταιρικά δίκτυα. Τι απαντά ο κ. Ζένστρομ σε όλα αυτά; Ότι το ένα τέταρτο των χρηστών του Skype είναι επαγγελματίες και επομένως αυτοί κάτι παραπάνω ξέρουν!

Ο κ. Ζένστρομ είναι Σουηδός, όπως επίσης από τη Σκανδιναβία είναι και ο δανός συνεργάτης του Γιάνους Φρίις. H μεγάλη παράδοση των χωρών αυτών στις τηλεπικοινωνίες και η τεράστια διείσδυση του Internet εκεί φαίνεται ότι έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση των επιχειρηματικών σχεδίων τους. Γεννημένος πριν από 39 χρόνια, ο κ. Ζένστρομ σπούδασε μηχανικός στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα, με ειδίκευση στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Έπιασε δουλειά στην εταιρεία Tele2 - ανταγωνιστική της κρατικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών - και ανέλαβε το λανσάρισμα των υπηρεσιών Internet μαζί με τον κατά δέκα χρόνια μικρότερό του Γιάνους Φρίις, τον οποίο προσέλαβε ο ίδιος. Από τότε είναι αχώριστοι. Ο κ. Φρίις είναι τελείως αντίθετος τύπος. Παράτησε το σχολείο στα 16 και έζησε σε κοινόβια των χίπις στην Ινδία, προτού «σοβαρευτεί» και αποφασίσει να ασχοληθεί με τις νέες τεχνολογίες. Αυτός είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη του λογισμικού, ενώ ο κ. Ζένστρομ είναι το οργανωτικό μυαλό του διδύμου.
H Skype έχει τη βάση της στο Λονδίνο. «Αισθάνομαι αρκετά διεθνής και το Λονδίνο είναι το κέντρο της Ευρώπης» υποστηρίζει ο κ. Ζένστρομ. H έδρα της εταιρείας βρίσκεται όμως στο Λουξεμβούργο - για φορολογικούς λόγους - ενώ η ομάδα που είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη του λογισμικού βρίσκεται στην Εσθονία. H πρώην Σοβιετική Δημοκρατία υπήρξε, ως γνωστόν, η «Σίλικον Βάλεϊ» της Μόσχας και σήμερα γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη στον τομέα αυτόν.

Με την πώληση της Skype στην eBay ο κ. Ζένστρομ έγινε πολυεκατομμυριούχος. Υπολογίζεται ότι εισέπραξε σχεδόν 400 εκατ. δολάρια από την πώληση. Προηγουμένως οι δύο ιδρυτές της Skype είχαν πουλήσει το μεγαλύτερο μέρος της εταιρείας σε επενδυτικά κεφάλαια και υπολογίζεται ότι είχαν κρατήσει περίπου το 15% ο καθένας.
Ο ίδιος αρνείται πάντως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για την περιουσιακή του κατάσταση. Προτιμά πάντως να εργάζεται καθημερινά στα γραφεία της Skype στο Λονδίνο και να επιβλέπει το σύνολο των εργασιών που αφορούν την εταιρεία. Σε ηλικία 39 ετών έχει καταφέρει πράγματα για τα οποία άλλοι αγωνίζονται να αποκτήσουν μια ολόκληρη ζωή. Ένα πράγμα μόνο δεν μπορεί να κάνει: να πατήσει το πόδι του στην Αμερική! Καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί οι δικαστικές απαιτήσεις των δισκογραφικών εταιρειών από την KaZaa, οι νομικοί του σύμβουλοι του συστήνουν να μην ταξιδέψει ως τις Ηνωμένες Πολιτείες, γιατί ενδέχεται να τον περιμένουν εκπλήξεις στο αεροδρόμιο!

Το ΒΗΜΑ, 11/12/2005




επιστροφή