 
| ||||
ΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΑΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ «ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΛΟΒΕΡΔΟΥ Βουλευτού Β’ Αθηνών Συντονιστού Μορφωτικών Υποθέσεων ΠΑΣΟΚ “ Η εφαρμογή της Οδηγίας της Ε.Ε. θα φέρει ραγδαίες αλλαγές στο σύστημα εκπαίδευσης ” Πριν από μερικές ημέρες στην Ε.Ε. θεσπίστηκε η Οδηγία 2005/36 σχετικώς με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. Για την Ελλάδα τα συγκεκριμένα θέματα είναι ιδιαιτέρως σημαντικά. Αφορούν την ανώτατη εκπαίδευση, καθώς και την αγορά εργασίας. Και συγκεκριμένα: νομιμοποιούνται(δηλαδή καθίστανται ισότιμα) απολύτως και αμέσως (2007) –αλλά ίσως και αναδρομικώς, όπως θα αξιώσουν οι παλαιότεροι πτυχιούχοι στα δικαστήρια- τα πτυχία των εν Ελλάδι παραρτημάτων των ομοταγών, προς τα ελληνικά, ευρωπαϊκών ΑΕΙ. Και, ταυτοχρόνως, ρυθμίζονται λεπτομερώς τα θέματα εισόδου των ανωτέρω πτυχιούχων στην αγορά εργασίας, ενώ εναρμονίζονται λεπτομερώς οι προϋποθέσεις εισόδου σε συγκεκριμένα επαγγέλματα σε όλα τα κράτη-μέλη. Αξίζει να δούμε αναλυτικότερα ορισμένες βασικές πτυχές της Οδηγίας 2005/36. Και με περίσκεψη να σχεδιάσουμε, όλα τα κόμματα και η επιστήμη, τη νέα ρύθμιση με την οποία θα αντικαταστήσουμε το άρθρο 16 του Συντάγματος 1975/1986/2001. Άλλωστε, όσο θα παραμένει αυτό σε ισχύ, και θα εφαρμόζεται παράλληλα με την Οδηγία, τόσο θα προσβάλλεται η ίση μεταχείριση Ελλήνων πολιτών –ή και νομικών προσώπων- που θα ήθελαν να ασκήσουν δραστηριότητες στο πεδίο της ανώτατης εκπαίδευσης. 2. Όπως έχει ήδη κατά κόρον επισημανθεί, με την πρόσφατη Οδηγία 2005/36 αναγνωρίζονται με πλήρη και σαφή τρόπο τα εν Ελλάδι λειτουργούντα παραρτήματα των ευρωπαϊκών ΑΕΙ. Η αναγνώριση αυτή γίνεται ως εξής: κάθε τίτλος ή σύνολο τίτλων που χορηγήθηκε από αρμόδια αρχή κράτους-μέλους, εφόσον πιστοποιεί την επιτυχή ολοκλήρωση και εκπαίδευση εντός της Ε.Ε. κι έχει αναγνωρισθεί από το κάθε φορά συγκεκριμένο κράτος ως ισοδύναμου επιπέδου (άρθρα 12 ως 13) με τους εγχώριους τίτλους. 3. Η μείζων ρύθμιση της Οδηγίας, στο πλαίσιο της οποίας γίνεται και η εξομοίωση των πτυχίων των παραρτημάτων, ως ένα εκ των ειδικών θεμάτων της, αφορά τη γενικότερη αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων, προκειμένου ένας Ευρωπαίος πολίτης να εισέλθει στην αγορά εργασίας. Η αμοιβαία αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων είναι υποχρεωτική. Πλήθος προγενεστέρων οδηγιών εναρμονίζονται και ενοποιούνται (π.χ. οδηγίες 89/48, 92/51 για το γενικό σύστημα αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων και οδηγίες 77/452, 18/1026, 85/433, ως προς ειδικά επιμέρους επαγγέλματα, όπως αυτό των νοσοκόμου, κτηνιάτρου, ιατρού, μαίας κ.λ.π.). 4. Από τις ειδικότερες ρυθμίσεις που θεσπίζει η Οδηγία 2005/36, αξίζει να μνημονευθούν οι κατωτέρω: a. Καθορίζεται ένα γενικό σύστημα αναγνώρισης των εκπαιδευτικών τίτλων, που οφείλουν να ακολουθούν τα κράτη-μέλη (άρθρο 10επ.), τα οποία ωστόσο διατηρούν το δικαίωμα να ορίζουν το ελάχιστο επίπεδο των απαραίτητων προσόντων, προκειμένου να διασφαλίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων επαγγελματικών υπηρεσιών στην επικράτειά τους. b. Ελλείψει εναρμόνισης των ελάχιστων προϋποθέσεων εκπαίδευσης για την πρόσβαση στα επαγγέλματα που διέπονται από το γενικό σύστημα αναγνώρισης (έχει διαπιστωθεί ότι στα δύο τρίτα τουλάχιστον των κρατών-μελών υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές ως προς τις απαιτήσεις εκπαίδευσης ενός νομοθετικώς κατοχυρωμένου επαγγέλματος), παρέχεται η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να επιβάλλουν αντισταθμιστικά μέτρα, έτσι ώστε να αμβλυνθούν οι διαφορές που υφίστανται μεταξύ των εκπαιδευτικών συστημάτων τους. Κατά την επιβολή των μέτρων αυτών, προβλέπεται η υποχρέωση των κρατών-μελών να λαμβάνουν υπ’όψιν τους την επαγγελματική πείρα του αιτούντος, δηλαδή την πραγματική και νόμιμη άσκηση του επαγγέλματός του στο κράτος προέλευσης (άρθρο 3). Ως αντισταθμιστικά μέτρα που μπορούν να επιβάλουν τα κράτη-μέλη, η Οδηγία προτείνει τη δοκιμασία επάρκειας, καθώς και την πρακτική άσκηση προσαρμογής, κατ’ επιλογήν του αιτούντος. c. Προκειμένου να ενθαρρυνθεί η ελεύθερη κυκλοφορία των επαγγελματιών εντός των χωρών της Ε.Ε., παράλληλα με τη διασφάλιση ενός minimum επαρκούς επιπέδου επαγγελματικών προσόντων, η Οδηγία παρέχει τη δυνατότητα σε επαγγελματικές ενώσεις και οργανώσεις (εφόσον υπάρχουν), καθώς και στα κράτη-μέλη, να θεσπίζουν κοινές βάσεις (common platforms) σε ευρωπαϊκό επίπεδο (άρθρο 15). Ως κοινή βάση νοείται μια σειρά κριτηρίων, με τα οποία αντισταθμίζονται οι διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των εκπαιδευτικών συστημάτων των κρατών-μελών. Εν προκειμένω παρατίθενται ενδεικτικώς ορισμένα κριτήρια που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από τα κράτη-μέλη, όπως η επιπρόσθετη εκπαίδευση, η περίοδος προσαρμογής και άσκησης υπό εποπτεία, το ελάχιστο επίπεδο επαγγελματικής άσκησης ή συνδυασμός των ανωτέρω. d. Προβλέπεται, επίσης, η δημιουργία δικτύου «σημείων επαφής» με τη στελέχωση ειδικών γραφείων έως την 20ή Οκτωβρίου 2007, που σκοπό θα έχουν την παροχή πληροφοριών στους πολίτες των κρατών-μελών για τα ισχύοντα συστήματα αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων (άρθρο 57). e. Καθορίζεται ενιαία διαδικασία αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων (άρθρο 51). f. Εκτός των ανωτέρω, που αφορούν το γενικό σύστημα αναγνώρισης το οποίο οφείλουν να ακολουθούν τα κράτη-μέλη, η Οδηγία 2005/36 προβλέπει ειδικότερες ρυθμίσεις για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των επαγγελμάτων του ιατρού, του νοσοκόμου γενικής περίθαλψης, του κτηνιάτρου, της μαίας/ μαιευτή, του φαρμακοποιού, καθορίζοντας ρητώς το επίπεδο εκπαίδευσης, τα κεκτημένα δικαιώματα για κάθε επάγγελμα, την άσκηση των επιμέρους επαγγελματικών δραστηριοτήτων κ.λ.π. 5. Είναι, νομίζω, πασιφανές ότι η εφαρμογή της Οδηγίας 2005/36 θα επιφέρει ραγδαίες αλλαγές στο εκπαιδευτικό μας σύστημα. Στην πολιτεία, στα ΑΕΙ και στους μείζονες επιστημονικούς και επαγγελματικούς συλλόγους εναπόκειται να οργανώσουν την εφαρμογή της και να εγκαταλείψουν την αμυντική και, τελικώς, παθητική στάση του παρελθόντος.
Ο Κόσμος του Επενδυτή
| ||||