Ο Υπαρξισμός είναι ένα ρεύμα το οποίο έχει επηρεάσει έντονα τη Φιλοσοφία, τη Θρησκεία αλλά και την Ψυχολογία και την Ψυχιατρική.
Βασικοί εμπνευστές της ανά τους αιώνες ήταν οι Kierkegaard Paul, Tillich, Martin Heidegger, Jean Paul Sartre, Eugene Minkowski, Ludwic Binwanger, Rollo May, Irvin D. Yalom.
Ο Υπαρξισμός αναλύει την ανθρώπινη ύπαρξη σε βάθος και την αντιμετωπίζει σαν ένα σύνολο πραγμάτων , σαν ένα ‘ όλον’ απόλυτα συνδεδεμένα με τη φύση.
Κατά τον υπαρξισμό είναι αδύνατον να κατανοήσουμε έναν άνθρωπο εάν δεν τον μελετήσουμε χωριστά σαν μία ‘ ιδιαίτερη’ προσωπικότητα, με ατομικά χαρακτηριστικά και συμπεριφορές.
Τα βασικά θέματα με τα οποία ασχολούνται οι Υπαρξιστές είναι η αγάπη, η δημιουργία ,το άγχος, η ενοχή, ο θάνατος, το πένθος, η απελπισία, η απομόνωση, ο χρόνος, η υπέρβαση.
Ασχολήθηκαν με τη φύση του άγχους και το διαχώρισαν σε ‘ φυσιολογικό’ και ‘ νευρωτικό’ καθώς και τα συναισθήματα ενοχής τα οποία διέκριναν σε ‘ φυσιολογικά’ ή ‘ νευρωτικά’.
Η Υπαρξιστική Προσέγγιση αντιτίθεται στις χρόνιες Ψυχαναλυτικές μελέτες και αναλύσεις, θεωρώντας ότι ο άνθρωπος μπορεί να επέμβει στο παρόν και το μέλλον του δυναμικά. Η Υπαρξιστική Προσέγγιση επικεντρώνεται στο πώς βιώνει ο άνθρωπος την παρούσα κατάσταση αλλά και πώς βιώνει το παρελθόν του ‘ σήμερα’.
Βασικές τεχνικές στη θεραπεία είναι η ‘ συνειδητοποίηση του εαυτού’, η καλλιέργεια ‘αυτογνωσίας και υπευθυνότητας’, ‘αυτό-αποκάλυψη’, η ‘θετική αποδοχή του εαυτού’, η ‘συνειδητοποίηση του εδώ και τώρα’. Επίσης βασικός στόχος στη θεραπεία είναι η ενίσχυση της θέλησης στη διαδικασία αλλαγής , η ενίσχυση της απόφασης ενασχόλησης με το εσωτερικό και τις ανάγκες του εαυτού.
Τέλος, βασική αιτία των ψυχικών παθήσεων κατά τους Υπαρξιστές μπορεί να είναι η έλλειψη νοήματος και στόχου στη ζωή, και βασική λύση για τη θεραπεία είναι η ανάπτυξη μίας νέας, υγιούς κοσμοθεωρίας συμβατή πάντα με τις ανάγκες και την προσωπικότητα του εκάστοτε ατόμου.