Η γνώση χωρίς σύνορα θα έχει σύντομα ένα όνομα και έναν τόπο. Ή καλύτερα μια ιστοσελίδα: «europeana.eu», με την οποία θα μπορεί να συνδέεται κανείς από τον Νοέμβριο. Ο χρήστης θα μπορεί να κατεβάζει δωρεάν βιβλία κάθε είδους, αλλά και να μελετά αρχαία κείμενα, μουσικά έργα, αριστουργήματα της ζωγραφικής.

Πρόκειται για ένα γιγάντιο αρχείο του πολιτισμού και της μνήμης τής Ευρώπης, στο οποίο θα συμμετέχουν πάνω από 100 θεσμοί. Πάνω από 2 εκατομμύρια φάκελοι θα είναι σύντομα ον-λάιν, ενώ ο στόχος είναι να έχουν φτάσει τα 10 εκατομμύρια έως το 2010.

Το σχέδιο γεννήθηκε το 2007, όταν η Ε.Ε. συνειδητοποίησε πως ο όμιλος Google - «αντίπαλος» στην προσπάθεια της Ε.Ε.είχε ήδη προχωρήσει στη δημιουργία της μεγαλύτερης ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης στον κόσμο. Η πρώτη που σήμανε συναγερμό ήταν η Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, η οποία μετέτρεψε σε ψηφιακή μορφή όλη την κληρονομιά της και την παρουσίασε σε μια ιστοσελίδα με την ονομασία Εuropeana.

Στη Χάγη

Την ιστοσελίδα ανέλαβε στη συνέχεια η Ε.Ε., η οποία χρηματοδότησε την πρωτοβουλία με περισσότερα από 225 εκατομμύρια ευρώ. Εδώ και μερικούς μήνες, η έδρα της Εuropeana βρίσκεται στη Χάγη. Στην ολλανδική πρωτεύουσα γίνεται πλέον η διαχείριση όλης της ροής των πληροφοριών από περισσότερους από 100 ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η Βιβιάν Ρέντινγκ, αρμόδια επίτροπος της Ε.Ε., δίνει ένα παράδειγμα: «Από την Τσεχοσλοβακία, ένας φοιτητής θα μπορεί να συμβουλεύεται τα έργα που υπάρχουν στη Βρετανική Βιβλιοθήκη χωρίς να πάει στο Λονδίνο, όπως και ένας Ιρλανδός θα μπορεί να θαυμάσει την Τζοκόντα χωρίς να περιμένει στην ουρά στον Λούβρο».

Η Ελλάδα

Στον κατάλογο με τους εταίρους στην ιστοσελίδα της Εuropeana, την Ελλάδα εκπροσωπεί η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 2,5 δισεκατομμύρια τόμοι στα αρχεία της Γηραιάς Ηπείρου, αλλά μέχρι στιγμής μόνον το 1% αυτών έχει μετατραπεί σε ψηφιακούς φακέλους.

Τα δικαιώματα

Ένα πρόβλημα που πρέπει να ξεπεράσει η Εuropeana είναι αυτό των συγγραφικών δικαιωμάτων. Τα έργα που μπορεί κανείς να συμβουλευθεί σ΄ αυτή τη διαδικτυακή πύλη είναι προς το παρόν παλαιότερα του 20ού αιώνα- έτσι αποφεύγονται νομικά προβλήματα πνευματικής ιδιοκτησίας. Όταν θα δοθεί η δυνατότητα πρόσβασης σε σύγχρονα έργα, η αρχική σκέψη είναι να συνδέονται οι χρήστες με τους εκδοτικούς οίκους, από τους οποίους θα κατεβάζουν το βιβλίο επί πληρωμή με πιστωτική κάρτα.

ΤΑ ΝΕΑ, Πέμπτη 14 Αυγούστου 2008