Στα αντικίνητρα για την προσέλκυση ΞΑΕ περιλαμβάνονται το υψηλό κόστος της επιχειρηματικότητας, τα γραφειοκρατικά εμπόδια για την ανάληψη νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών αλλά και η υψηλή φορολογική επιβάρυνση και η ανεπάρκεια υποδομών κυρίως σε νέες τεχνολογίες. Ιδιαίτερη αναφορά στην έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος γίνεται στις «αδυναμίες του εκπαιδευτικού συστήματος, ιδίως όσον αφορά τον βαθμό σύνδεσής του με την παραγωγική διαδικασία, οι οποίες συνεπάγονται σημαντική αναντιστοιχία μεταξύ ζητουμένων και προσφερομένων ειδικοτήτων στην αγορά εργασίας».

Υπενθυμίζεται ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει την αναγκαιότητα αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο για την προσέλκυση ΞΑΕ και την άρση των αντικινήτρων. Στην ενδιάμεση έκθεση της τράπεζας (Οκτώβριος 2006) αναφερόταν, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχουν σημαντικές αδυναμίες στη λειτουργία των επί μέρους αγορών προϊόντων καθώς και της αγοράς εργασίας.

Επίσης ότι στην Ελλάδα εντοπίζεται υψηλό κόστος επιχειρηματικότητας κυρίως λόγω των γραφειοκρατικών εμποδίων που παραμένουν σημαντικά και αυξάνουν το κόστος εγκατάστασης νέων επιχειρήσεων, για τα οποία άλλωστε δεν υπάρχει ακόμη εθνικός χωροταξικός σχεδιασμός. Το τελευταίο αυτό αντικίνητρο για την προσέλκυση ΞΑΕ αναφέρεται επί δεκαετίες αλλά δυστυχώς η Ελλάδα εξακολουθεί να μην είναι ελκυστική για αυτές αφού συνεχίζει να διατηρεί υψηλό αριθμό διαδικασιών για την ίδρυση επιχείρησης. Για παράδειγμα, όσον αφορά την ίδρυση μιας επιχείρησης στη Δανία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία απαιτούνται τρεις (3) διαδικασίες, στο Βέλγιο και στην Ιρλανδία τέσσερις (4), στη Ρουμανία και στη Λετονία πέντε (5), στην Ισπανία και στην Πολωνία 10 αλλά στην Ελλάδα 15, με αποτέλεσμα η χώρα να βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των «25» της ΕΕ, αν όχι την τελευταία.

Αλλά και σε έναν άλλο δείκτη, εκείνον της ευκολίας επιχειρηματικής δραστηριότητας, η Ελλάδα καταλαμβάνει μία από τις τελευταίες θέσεις και μάλιστα με μεγάλη διαφορά από άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ. Στον δείκτη αυτό η Βρετανία καταλαμβάνει την πρώτη θέση με βαθμό το έξι (άρα είναι εύκολη η επιχειρηματική δραστηριότητα στη χώρα αυτή), η Ιρλανδία την πέμπτη θέση με βαθμό 10, και η Ιταλία βαθμολογείται με 82, δηλαδή πολύ άσχημα. Σε απόσταση ακολουθεί η Ελλάδα με βαθμό 109!).

Εξάλλου μονίμως στις εκθέσεις της Τράπεζας της Ελλάδος διαπιστωνόταν ότι υπάρχει «αναντιστοιχία μεταξύ της εκπαιδευτικής διαδικασίας και των σύγχρονων αναγκών της αγοράς εργασίας για εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό».

Αποτέλεσμα όλων των ανωτέρω είναι να καταλαμβάνει η Ελλάδα την 23η θέση, μεταξύ των 25 χωρών-μελών της ΕΕ, από πλευράς προσέλκυσης ΞΑΕ, σύμφωνα με την Παγκόσμια Εκθεση Επενδύσεων 2006 της UNCTAD (Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη). Και το χειρότερο: από την 118η θέση που κατείχε το 2004 σε παγκόσμια κλίμακα «διολίσθησε» στην 121η θέση το 2005. Το έτος αυτό εισέρρευσαν στη χώρα μας 607 εκατ. δολάρια από ξένες άμεσες επενδύσεις έναντι των 2.100 εκατ. ευρώ που είχαν εισρεύσει το 2004.