Οι πελάτες της τράπεζας που ίδρυσε, της Grameen Βank, δεν καλούνται να αποδείξουν πόσες καταθέσεις έχουν, αλλά πόσο φτωχοί είναι

Ο λιμός. Η "ταπεινή αρχή" έγινε σε ένα χωριό του Μπανγκλαντές το 1974, την εποχή του μεγάλου λιμού. Η καρδιά του επισκέπτη ράγισε μπροστά σε μια κοπέλα 21 χρόνων που πουλούσε σκαμνάκια από μπαμπού κλαίγοντας βουβά. Κάθε πρωί, του είπε, αγόραζε τα καλάμια από μεσάζοντες, έπλεκε ένα κάθισμα, το πουλούσε, πλήρωνε τον τοκογλύφο (με τόκο 10% την ημέρα) και πάλι απ' την αρχή. Εργαζόταν 14 ώρες, έτρωγε σπάνια. Τα "κέρδη" της ήταν κάτι λιγότερο από δύο λεπτά την ημέρα. Ο επισκέπτης, ο Μουχαμάντ Γιουνούς, ένιωσε αγανάκτηση. Κάλεσε τους χωρικούς και τους ρώτησε πόσα χρειάζονταν για να πληρώσουν τα χρέη τους. "Μαζεύτηκαν 42 οικογένειες", γράφει στο βιβλίο του "Για έναν κόσμο χωρίς φτώχεια". "Κάναμε τον λογαριασμό. Είναι απίστευτο, αλλά οι οφειλές όλων μαζί ήταν μόλις 27 δολάρια!"... Ο Γιουνούς μοίρασε στους κατάπληκτους χωρικούς τα διπλάσια. Τον επόμενο μήνα ξαναπήγε. Πολλοί αγόραζαν κιόλας το μπαμπού μετρητοίς. Ένας είχε πάρει αγελάδα, άλλος είχε γίνει γαλατάς. Οι περισσότεροι τού επέστρεψαν το δάνειο. Ο Γιουνούς τούς πρότεινε νέα χρηματοδότηση. Εκείνοι δεν πίστευαν στην ευτυχία τους.

Μήνυμα ελπίδας. Έτσι γεννήθηκε η Grameen Bank. Οι πελάτες αυτής της τράπεζας δεν καλούνται να αποδείξουν πόσες καταθέσεις έχουν, αλλά πόσο φτωχοί είναι. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι γυναίκες - ο Γιουνούς είναι με τον τρόπο του δυναμικός ακτιβιστής υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών, αφήστε που θεωρεί ότι είναι περισσότερο οικονόμες. Η Grameen Bank έχει βοηθήσει εκατομμύρια ανθρώπους, έχει δείξει τον δρόμο σε χιλιάδες ακόμα μικροπιστωτικούς οργανισμούς. "Αυτό είναι φανταστικό νέο για όλους μας, την τράπεζα, το Μπανγκλαντές, και όλους τους φτωχούς του κόσμου", δήλωσε ενθουσιασμένος ο Γιουνούς μόλις πληροφορήθηκε τη βράβευσή του. Το όνειρό του; "Η Grameen Bank", λέει, "είναι ένα μήνυμα ελπίδας, ένα πρόγραμμα που θέλει να βάλει την ένδεια σε ένα μουσείο, ώστε μια μέρα να το επισκέπτονται παιδιά και να ρωτούν πώς επιτρέψαμε σε κάτι τόσο φριχτό να συνεχιστεί για τόσο καιρό".

Η τράπεζα Grameen είναι πιστωτικός οργανισμός που ιδρύθηκε στο Μπανγκλαντές το 1976 και χορηγεί μικρά δάνεια στους φτωχούς. Επίσης δέχεται καταθέσεις, παρέχει άλλες υπηρεσίες και διαθέτει επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων υφαντουργικές, τηλεφωνικές και ενεργειακές.

Η ΙΔΕΑ. Το σύστημα των μικρών δανείων βασίστηκε στην ιδέα του Μουχα μάντ Γιουνούς ότι οι φτωχοί διαθέτουν χαρίσματα και δεξιότητες τις οποίες δεν έχουν τις ευκαιρίες να αναπτύξουν.

Η ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ. Το πιο ασυνήθιστο χαρακτηριστικό της τράπεζας Grameen είναι ότι ανήκει στους φτωχούς που δανείζονται από αυτήν, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι γυναίκες. Το 94% των μετοχών της τράπεζας ανήκει στους δανειολήπτες και το υπόλοιπο 6% στην κυβέρνηση του Μπανγκλαντές.

ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Η τράπεζα χορηγεί μικρά δάνεια σε ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν πιστοληπτική ικανότητα στο παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα. Δεν απαιτεί από τους δανειολήπτες εγγυήσεις.

ΟΙ ΖΗΤΙΑΝΟΙ. Η Grameen χορηγεί μικροποσά σε ζητιάνους χωρίς κανέναν απολύτως τόκο. Η περίοδος αποπληρωμής καθορίζεται από τους ίδιους. Ο δανειολήπτης καλύπτεται από δωρεάν ασφάλεια ζωής. Το 2005, περίπου 45.000 ζητιάνοι έλαβαν τέτοια δάνεια.

ΤΟ ΙΔΡΥΜΑ GRAMEEN. Προέκυψε από την ομώνυμη τράπεζα το 1997 και σήμερα διαθέτει παγκόσμιο δίκτυο 52 υποκαταστημάτων σε 22 χώρες, το οποίο έχει βοηθήσει 11 εκατ. ανθρώπους στην Ασία, την Αφρική, τη Β. και Ν. Αμερική και τη Μέση Ανατολή.

ΤΑ ΝΕΑ , 14/10/2006