Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφασίζει να επιβάλλει στην εταιρία Microsoft ημερήσιο πρόστιμο μαμούθ 3 εκατομμυρίων ευρώ και μάλιστα αναδρομικά από την 15η Δεκεμβρίου 2005. Ο λόγος: η εταιρία καταχράται τη δεσπόζουσα θέση της στην αγορά και αποκλείει τους πάντες, διατηρώντας αποκλειστικές πληροφορίες, που θα επέτρεπαν να αναπτυχθούν προγράμματα συμβατά με το λειτουργικό των Windows που η ίδια διαθέτει.

Επανειλημμένα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κατονομάσει τη Microsoft και με απόφαση της στις 24.3.2004 της επέβαλε πρόστιμο 497 εκ. ευρώ, υποχρεώνοντας μεταξύ άλλων την εταιρία να αποκαλύψει μέρος του λογισμικού του Λειτουργικού της Συστήματος ώστε να είναι δυνατή η ανάπτυξη ανταγωνιστικών εφαρμογών από άλλες εταιρείες.

Πως φθάσαμε όμως στο σημείο να έχει ξεσπάσει ανοικτός πόλεμος ανάμεσα σε μια εταιρία και στην Ε. Επιτροπή αλλά και πολλές κυβερνήσεις;

Η έκρηξη των συστημάτων πληροφορικής της τελευταίας εικοσαετίας έχει δημιουργήσει έναν από τους σπουδαιότερους σύγχρονους οικονομικούς τομείς και εύρωστες αγορές για προϊόντα υλικού και λογισμικού, παγκοσμίως

Η αγορά προϊόντων υλικού ηλεκτρονικών υπολογιστών είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική, αφού σε αυτήν δραστηριοποιούνται χιλιάδες εταιρίες παραγωγής ηλεκτρονικού εξοπλισμού παντός μεγέθους. Αντίθετα η αγορά λογισμικού Λειτουργικών Συστημάτων Προσωπικών Υπολογιστών είναι σχεδόν μονοπωλιακή με το 90% και πλέον της αγοράς να κατέχεται από μια μόνον εταιρία (Μicrosoft) σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η ασφυκτική αυτή πραγματικότητα σε ένα εκρηκτικής ανάπτυξης τομέα, είναι επόμενα να οδηγήσει γρήγορα σε αντιδράσεις και αναζήτηση εναλλακτικών δρόμων. Έτσι δημιουργήθηκε η κίνηση για ελεύθερο στην πρόσβαση λογισμικό που δίνει τη δυνατότητα στον οποιονδήποτε να παρεμβαίνει και να μετουσιώνει το κατεστημένο λογισμικό ώστε να εξυπηρετεί καλλίτερα τις ειδικές του απαιτήσεις.

Ήδη αρκετές Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αλλά και κυβερνήσεις σε όλον τον κόσμο κατευθύνουν, κυρίως τα τελευταία τρία χρόνια τους δημόσιους οργανισμούς στο να συμπεριλαμβάνουν Ελεύθερο Λογισμικό Ανοιχτού Κώδικα στις προδιαγραφές των απαιτήσεων τους, στοχεύοντας στην λειτουργία συστημάτων πληροφορικής με χαμηλότερο κόστος και αυξημένη ασφάλεια, ευνοώντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη ανταγωνισμού και εναλλακτικών επιχειρηματικών μοντέλων στην αγορά Λειτουργικών Συστημάτων και λογισμικού, προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες. Ήδη ένας μεγάλος αριθμός δημοσίων οργανισμών ανά τον κόσμο και στην Ευρώπη έχει διευρύνει τις επιλογές του προδιαγράφοντας, αξιολογώντας και επιλέγοντας και ελεύθερο Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα μέσα από διαγωνιστικές διαδικασίες προμήθειας και εγκατάστασης πληροφορικών συστημάτων.

Η Ελλάδα είναι μια χώρα που "καταναλώνει" λογισμικό και έχει επομένως συμφέρον να προωθούνται νόμοι που στηρίζουν συμφέρουσες γι αυτήν τεχνολογίες και μοντέλα ανάπτυξης λογισμικού, όπως είναι αυτά που βασίζονται σε ανοιχτά πρότυπα. Εάν μάλιστα λάβουμε υπ' όψη ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη στην πειρατεία λογισμικού, με ποσοστό 62%, τότε γίνεται αμέσως αντιληπτό γιατί η πολιτική της στον τομέα αυτό θα πρέπει να είναι ανάλογη και σχετική με το πρόβλημα.

Αντ’ αυτών προτίμησε ο Υπουργός Οικονομίας κ. Αλογοσκούφης να προσδεθούμε ασφυκτικά στο άρμα της Microsoft με απώλεια των χρημάτων που προανέφερα.

Έτσι είμαι ένας απ’ αυτούς που ζητούν την υιοθέτηση ανοιχτών προτύπων και λογισμικού ανοιχτού κώδικα, ως μέσου για την μείωση του κόστους και την αύξηση της χρήσης των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του διαδικτύου στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας γνωρίζει ελάχιστα για το θέμα αυτό, και δεν πράττει απολύτως τίποτα, την ώρα που σε ολόκληρο τον κόσμο, ακόμα και σε πολύ ισχυρότερες οικονομίες, δημόσιοι οργανισμοί, σχολεία και όλων των μεγεθών εταιρείες υιοθετούν αυτό το νέο μοντέλο ανάπτυξης και χρήσης λογισμικού για να μειώσουν το κόστος τους. Αντιθέτως έσπευσε να υπογράψει δια του Υπουργού Οικονομίας μια ακόμη δεσμευτική σύμβαση με την Microsoft και να ανακοινώσει ταυτόχρονα ότι θα δημιουργηθεί από τον Bill Gates κέντρο ερευνών της Microsoft στη χώρα μας το οποίο ακόμη περιμένουμε ….. Το μόνο μας όφελος ως λαού ήταν η 20λεπτη συνάντηση που πετύχαμε του Bill Gates με τον εκπρόσωπό μας κ. Αλογοσκούφη και τις απαραίτητες φωτογραφίες.

Το ζητούμενο λοιπόν είναι η ελεύθερη πρόσβαση των χρηστών ενός προγράμματος Η/Υ στον source-code (δηλ. στο λογισμικό της πηγής).

Με απλά λόγια ο χρήστης να δικαιούται εφόσον γνωρίζει τη «γλώσσα» που είναι γραμμένο το πρόγραμμα, να «διαβάσει» από την αρχή μέχρι το τέλος το πρόγραμμα και, το σημαντικότερο, να επέμβει στη δομή του προγράμματος και να κάνει αλλαγές (στη δομή του) εφόσον τον εξυπηρετεί και όπου τον εξυπηρετεί! Αλλά στη συνέχεια έχει και αυτός την υποχρέωση να παρέχει πλήρη πρόσβαση στο λογισμικό του, όπως έχει διαμορφωθεί, σε όλους τους ενδιαφερόμενους. Αυτή είναι η αρχή, της ελεύθερης πρόσβασης στη γνώση, που υπάρχει ανέκαθεν την επιστημονική κοινότητα.

Είναι βέβαιο ότι αργά ή γρήγορα θα προσαρμοστούν και εκείνα τα συμφέροντα που ακόμη αντιδρούν. Η ανθρωπότητα αρχίζει να αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να υπάρξουν δικαιοσύνη και ίσες ευκαιρίες εάν οι πληροφορίες δίδονται αποσπασματικά και κατά το δοκούν από αυτούς που ελέγχουν τη ροή τους.
Η πληροφόρηση είναι η μοναδική πλέον ανεξάντλητη πηγή πλούτου, η μοναδική αστείρευτη πρώτη ύλη.

‘Αρθρο του κου Χρίστου Βερελή
Βουλευτή ΠΑ.ΣΟ.Κ.
16.07.2006