 
| ||||
ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΥΠΟΘΕΣΗ NERI 1. Σχολιασμός Η απόφαση Neri είναι η πρώτη του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η οποία ασχολείται με την αναγνώριση διπλωμάτων που έχουν εκδοθεί με σπουδές που έχουν πραγματοποιηθεί σε δύο ή περισσότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα εγκατεστημένα σε διαφορετικά κράτη μέλη και τα οποία έχουν συνάψει συμφωνίες μεταξύ τους. Στο διατακτικό της απόφασης παρατηρούμε τα εξής: α.Το Δικαστήριο κάνει σαφή αναφορά στις περιπτώσεις κατά τις οποίες μέρος της εκπαίδευσης πραγματοποιείται σε ένα κράτος μέλος, το δίπλωμα απονέμεται από Πανεπιστήμιο άλλου κράτους μέλους και ζητείται η αναγνώριση του διπλώματος στο πρώτο κράτος μέλος. Επιλύει κατά συνέπεια με τον καλύτερο τρόπο τα ζητήματα τα οποία προκύπτουν στην Ελλάδα από την άρνηση των Ελληνικών αρχών να αναγνωρίσουν διπλώματα τα οποία έχουν αποκτηθεί με φοίτηση εν όλω ή εν μέρει στην Ελλάδα σε μη αναγνωρισμένα από το Ελληνικό Κράτος ιδρύματα μετα-δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. β. Το Δικαστήριο καταδικάζει μια «διοικητική πρακτική» και όχι μια νομοθετική διάταξη, επεκτείνοντας έτσι την ισχύ της απόφασης και στις «ερμηνείες» του νόμου (ο οποίος συχνά είναι απόλυτα σύμφωνος με το Κοινοτικό δίκαιο) από την διοίκηση και επιβάλει στην ουσία υποχρέωση αποτελέσματος (τα διπλώματα πρέπει να αναγνωρίζονται). γ. Το Δικαστήριο πραγματοποιεί διάκριση μεταξύ του Πανεπιστημίου το οποίο απονέμει το δίπλωμα και του «εκπαιδευτικού ιδρύματος» στο οποίο πραγματοποιήθηκε μέρος των σπουδών στο κράτος μέλος καταγωγής. Απορρίπτει κατά συνέπεια το επιχείρημα που συχνά προβάλλεται ότι το Κοινοτικό δίκαιο εφαρμόζεται μόνο όταν το σύνολο των σπουδών πραγματοποιήθηκε σε αναγνωρισμένα Πανεπιστήμια. δ. Η απόφαση θεμελιώνεται στο άρθρο 43 της Συνθήκης και όχι στην οδηγία 89/49. Αυτό σημαίνει ότι η συγκεκριμένη υποχρέωση πηγάζει από την Συνθήκη και μπορεί να μην εφαρμοστεί μόνο εφόσον τροποποιηθεί η Συνθήκη και όχι με τροποποίηση της οδηγίας 89/48 ή με την έκδοση οποιουδήποτε άλλο νομοθετήματος υποδεέστερου από την Συνθήκη (παράγωγο Κοινοτικό δίκαιο- οδηγίες, Κναονισμοί, αποφάσεις κλπ.).. 2. Σκεπτικό Από το σκεπτικό της απόφασης προκύπτουν επίσης ορισμένα χρήσιμα επιπλέον συμπεράσματα: α. Το Δικαστήριο απέρριψε το επιχείρημα της Ιταλικής Δημοκρατίας ότι η πρακτική μη αναγνώρισης των συγκεκριμένων πτυχίων οφείλεται στην ανάγκη να διασφαλιστεί ένα υψηλό επίπεδο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Επίσης απέρριψε το επιχείρημα, ότι δήθεν το συγκεκριμένο σύστημα συμφωνιών μεταξύ του αλλοδαπού πανεπιστημίου και του εκπαιδευτικού ιδρύματος εμποδίζει τον άμεσο ποιοτικό έλεγχο. Το Δικαστήριο θεώρησε ότι η συγκεκριμένη διοικητική πρακτική δεν είναι ούτε κατάλληλη ούτε ανάλογη του επιδιωκόμενου σκοπού. Αφήνει κατά συνέπεια να εννοηθεί ότι άλλα αναλογικότερα μέτρα θα μπορούσαν να γίνουν δεκτά ακόμα και αν περιόριζαν την εφαρμογή του άρθρου 43 Συνθ. ΕΚ β. Το Δικαστήριο δηλώνει ρητά ότι «η έπ’ αμοιβή διοργάνωση μαθημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι μια οικονομική δραστηριότητα η οποία εμπίπτει στο κεφάλαιο που αφορά το δικαίωμα εγκαταστάσεως». Με τον τρόπο αυτό το Δικαστήριο απορρίπτει συνολικά κάθε επιχείρημα που βασίζεται στον «κοινωνικό», ή «πολιτιστικό» ρόλο της εκπαίδευσης, τομείς οι οποίοι γνωρίζουν σημαντικές εξαιρέσεις στην εφαρμογή του Κοινοτικού δικαίου και τοποθετεί το ζήτημα στον πυρήνα μιας από τις βασικές Κοινοτικές ελευθερίες, αυτήν της ελευθερίας εγκατάστασης. 3. Ιστορικό Η κα Neri, Ιταλίδα φοιτήτρια, εγγράφηκε στο Notingham Trend University για να σπουδάσει πολιτικές επιστήμες και Διεθνείς σχέσεις μέσω του European School of Economics, ενός κερδοσκοπικού ιδρύματος με έδρα την Βρετανία και παράρτημα στην Ιταλία. Μετά την καταβολή των διδάκτρων στο European School of Economics, η κα Neri διαπίστωσε ότι η Ιταλική νομοθεσία και διοικητική πρακτική δεν οδηγούσε σε αναγνώριση του διπλώματός του European School of Economics στην Ιταλία. Άσκησε γι αυτό το λόγο αγωγή στα Ιταλικά δικαστήρια κατά του European School of Economics ζητώντας την επιστροφή των διδάκτρων. Το αρμόδιο Ιταλικό Δικαστήριο, θεωρώντας ότι ετίθεντο ζητήματα Κοινοτικού δικαίου, τα οποία έχρηζαν διευκρινήσεων, απέστειλε σειρά ερωτημάτων στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σύμφωνα με το άρθρο 234 Συνθ. ΕΚ το οποίο προβλέπει τέτοια δυνατότητα. Η απόφαση επί του αιτήματος της κας Neri θα εκδοθεί από το Ιταλικό Δικαστήριο, το οποίο θα λάβει υπόψη του την Απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. | ||||