Τευχος 14


H ταχεία διεύρυνση της καταναλωτικής πίστης ανάγκασε τις κεντρικές τράπεζες των χωρών της Βαλκανικής να πάρουν μέτρα και να βάλουν φρένο στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της πιστωτικής επέκτασης
ΦΛΕΒΑ ΚΕΡΔΩΝ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ


Οι δραστηριότητες στην ευρύτερη περιοχή απέφεραν 200 εκατ. ευρώ το 2005 και οι ξένοι θεσμικοί, που αγόρασαν "το βαλκανικό στόρι" των ελληνικών ομίλων, περιμένουν αποδόσεις

Γ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ



  Αριστερά: Διαφήμιση της Πειραιώς στη Ρουμανία.
Πάνω: O διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ρουμανίας, κ. Μ. Ισαρέσκου, κάνει ανάληψη από ATM της Alpha Bank Romania.
Δεξιά: H ιστοσελίδα της UBB, θυγατρικής της Εθνικής στη Βουλγαρία




Ξεπέρασαν τα 200 εκατ. ευρώ το 2005 τα προ φόρων κέρδη των ελληνικών τραπεζών από τις δραστηριότητές τους στις χώρες της Βαλκανικής και της ευρύτερης περιοχής της NA Ευρώπης. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 8% των συνολικών προ φόρων κερδών των πέντε μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, ποσοστό που σχεδόν διπλασιάστηκε το 2005. H συνεισφορά των δραστηριοτήτων εξωτερικού στην κερδοφορία των τραπεζικών ομίλων εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να κινείται ανοδικά, ως αποτέλεσμα των υψηλότερων περιθωρίων ανάπτυξης των αγορών της NA Ευρώπης. Οι τραπεζίτες φιλοδοξούν ότι ως το τέλος της δεκαετίας το 25% των κερδών τους θα πραγματοποιείται στο εξωτερικό. Ως τότε αναμένεται να έχει λάβει χώρα ένας γύρος συγκέντρωσης των τοπικών αγορών που θα δημιουργήσει πρόσθετες ευκαιρίες.

Για τις ελληνικές τράπεζες η επέκταση των δραστηριοτήτων στα Βαλκάνια θεωρείται μονόδρομος. Ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank κ. Δ. Μαντζούνης σε άρθρο του στο τελευταίο τεύχος του Δελτίου της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών τονίζει ότι "οι ελληνικές τράπεζες έχουν μακρόχρονη και όχι περιστασιακή επενδυτική στρατηγική και αντιμετωπίζουν τις χώρες της NA Ευρώπης ως φυσικό χώρο αναπτύξεως των εργασιών τους" και προσθέτει ότι "οι ελληνικές τράπεζες που θα πετύχουν στο πολυπολιτισμικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στην ευρύτερη περιοχή της NA Ευρώπης είναι αυτές που θα μπορέσουν να εντάξουν τις δραστηριότητές τους εκτός Ελλάδος σε ένα γενικότερο πλαίσιο λειτουργίας που το κέντρο βάρους αν και θα παραμένει ελληνοκεντρικό για πολλά ακόμη χρόνια, θα μετατοπίζεται σταδιακά προς κατευθύνσεις άγνωστες και απρόβλεπτες".

Εχοντας επενδύσει περισσότερα από 2 δισ. ευρώ, οι ελληνικές τράπεζες διαχειρίζονται συνολικά 1.015 καταστήματα, τα οποία ως το τέλος του έτους έχει προγραμματιστεί να φθάσουν τα 1.250 και απασχολούν συνολικά 16.760 εργαζομένους. Παρ' όλο που οι επενδύσεις δεν έχουν αποφέρει ακόμη τις αναμενόμενες αποδόσεις, τα κέρδη τους αυξήθηκαν πέρυσι κατά περίπου 50%. Το 2005 χαρακτηρίστηκε από τη στροφή στα καταναλωτικά και στεγαστικά, μια αγορά που ακόμη βρίσκεται στα πρώτα στάδια ανάπτυξης. H ταχεία όμως επέκταση της καταναλωτικής πίστης ανάγκασε τις κεντρικές τράπεζες των χωρών της Βαλκανικής, που έχουν βασικό στόχο τη συγκράτηση του πληθωρισμού και τον περιορισμό των υψηλών ελλειμμάτων στα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, να πάρουν μέτρα και να βάλουν φρένο στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της πιστωτικής επέκτασης. Ενα σκηνικό που οι ελληνικές τράπεζες πρόσφατα αντιμετώπισαν (με ιδιαίτερη επιτυχία) στην εγχώρια αγορά.

H νωπή εμπειρία από τη διαδικασία σύγκλισης της ελληνικής οικονομίας θεωρείται ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των ελληνικών τραπεζών έναντι του ανταγωνισμού. Ωστόσο η εδραίωση τους δεν είναι εύκολη υπόθεση. H διαχείριση ενός διεθνούς δικτύου αποτελεί άγνωστο έδαφος για τις ελληνικές τράπεζες και κρύβει αρκετές παγίδες. Οι πρώτες δυσκολίες είναι ορατές στο επίπεδο του ανταγωνισμού που συμπιέζει τα περιθώρια κέρδους.

Οι κυριότεροι ανταγωνιστές των ελληνικών τραπεζών και μάλιστα με μεγαλύτερα μερίδια αγοράς στις περισσότερες χώρες είναι οι αυστριακές Raiffeisen Bank, που είναι πρώτη στην Αλβανία, πρώτη στη Σερβία και τρίτη στη Ρουμανία, και Erste που απέκτησε πρόσφατα τον έλεγχο της μεγαλύτερης ρουμανικής τράπεζας BCR, η γαλλική Societe Generale που είναι δεύτερη στη Ρουμανία, οι ιταλικές Unicredito, που είναι πρώτη στη Βουλγαρία, και Banca Intesa, που είναι δεύτερη στη Σερβία, και η ουγγρική ΟΤΡ Bank που είναι δεύτερη στη Βουλγαρία.

H πίεση για τις ελληνικές τράπεζες δεν προέρχεται μόνο από τον ανταγωνισμό. Εντείνεται καθώς οι διεθνείς επενδυτές που την τελευταία διετία αγόρασαν σε μεγάλους όγκους μετοχές ελληνικών τραπεζών, επενδύοντας μέσω αυτών κυρίως στις προοπτικές ανάπτυξης των γειτονικών αγορών, πιέζουν για τις προσδοκώμενες αποδόσεις. Και η πίεση αυτή θα γίνεται εντονότερη καθώς το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην κερδοφορία.




ΣΕΡΒΙΑ

  Ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank κ. N. Νανόπουλος (αριστερά) σε χειραψία με τον υπουργό Οικονομικών της Σερβίας κ. M. Ντίνκιτς


H Εθνική διατηρεί αυτόνομο δίκτυο 28 μονάδων και προσωπικό 336 ατόμων. Στη λιανική τραπεζική κατέχει μερίδιο αγοράς 7%. Επικεφαλής είναι οι κκ. Ντούσαν Σκέντζιτς και Μαρ. Στρατόπουλος. Το 2005 τα ποσά των χορηγήσεων και καταθέσεων ανέρχονταν σε 107 εκατ. ευρώ και 44 εκατ. ευρώ αντιστοίχως.

H Alpha Bank δραστηριοποιείται μέσω της Jubanka ad, που αποκτήθηκε το 2005. Εχει 89 καταστήματα με 1.338 υπαλλήλους και μερίδιο αγοράς 6,2%. Το 2005 τα κέρδη της ήταν ύψους 5,3 εκατ. ευρώ. Γενικός διευθυντής της τράπεζας είναι ο κ. Π. Βλασιάδης. Εντός του 2006 τα τρία καταστήματα που έχει η Alpha Bank στο Βελιγράδι θα ενσωματωθούν στο δίκτυο της Jubanka.

H Eurobank είναι παρούσα μέσω της θυγατρικής της EFG Eurobank ad Beograd με δίκτυο 27 καταστημάτων και προσωπικό 516 ατόμων. Στο τέλος του 2005 οι χορηγήσεις ανήλθαν σε 80 εκατ. ευρώ και οι καταθέσεις σε 76 εκατ. ευρώ. Επικεφαλής της τράπεζας είναι ο κ. Στ. Ιωάννου. Την περασμένη Παρασκευή απέκτησε το υπόλοιπο 32,7% των μετοχών της Nacionalna Stedionica - banka (NSB), η οποία διαθέτει δίκτυο 70 καταστημάτων σε όλη τη χώρα, με 901 εργαζομένους, φθάνοντας το ποσοστό της στο 100%. Αναφερόμενος στη συμφωνία ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank κ. N. Νανόπουλος δήλωσε ότι "το σύνολο των επενδύσεων μας στη Σερβία υπερβαίνει τα 130 εκατ. ευρώ". Το σύνολο ενεργητικού στο τέλος του 2005 ήταν ύψους 135 εκατ. ευρώ, οι χορηγήσεις 42 εκατ. ευρώ και οι καταθέσεις 114 εκατ. ευρώ. Πρόεδρος είναι ο κ. Γ. Λυχνός. H Eurobank ελέγχει επίσης την εταιρεία real estate EFG Properties.

H Πειραιώς δραστηριοποιείται με την Piraeus Atlas Bank με δίκτυο 11 καταστημάτων σε τρεις πόλεις. Επικεφαλής της τράπεζας είναι ο κ. Μπράντιμιρ Μάρκοβιτς.





ΤΟΥΡΚΙΑ

H Eurobank έχει αποκτήσει τον έλεγχο (94%) της χρηματιστηριακής εταιρείας HC Istanbul Holdings AS, από τον Μάρτιο του 2005, η οποία μετονομάστηκε σε EFG Istanbul Securities SA.





ΡΟΥΜΑΝΙΑ

H Εθνική δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής τράπεζας Banca Romaneasca SA, με δίκτυο 46 μονάδων, 64 ΑΤΜ και προσωπικό 871 ατόμων και επικεφαλής τον κ. A. Μαραγκουδάκη, μέσω της θυγατρικής εταιρείας ETEBA Romania SA, η οποία παρέχει υπηρεσίες brokerage και investment banking, ενώ προσφάτως απέκτησε πλειοψηφικό μερίδιο (70%) επί του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας χρηματοδοτικών μισθώσεων Eurial Leasing SA. Επίσης προχώρησε στην εξαγορά, από τον όμιλο της Alpha Bank, της εταιρείας Alpha Insurance Romania, η οποία πρόκειται να συγχωνευθεί με την Garanta SA, θυγατρική της Εθνικής Ασφαλιστικής στη Ρουμανία, που έχει παρουσία σε 13 πόλεις της χώρας. Το 2005 οι χορηγήσεις ανήλθαν σε 389 εκατ. ευρώ και οι καταθέσεις σε 160 εκατ. ευρώ.

H Alpha Bank δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής της Alpha Bank Romania, που ιδρύθηκε το 1994 και σήμερα έχει δίκτυο 30 καταστημάτων, έχει σημαντική παρουσία στην αγορά, ιδιαίτερα στη στεγαστική πίστη, και απασχολεί 927 υπαλλήλους. Εχει δε μερίδιο αγοράς 4,3% και το 2005 είχε κέρδη 28,1 εκατ. ευρώ. Εκτελεστικός πρόεδρος της τράπεζας είναι ο κ. Χρ. Γιαμπανάς και αντιπρόεδρος ο Ρουμάνος κ. Ράντου Γκάτσα. Μέσω των θυγατρικών της εταιρειών παρέχει υπηρεσίες και στους τομείς επενδυτικής τραπεζικής, leasing, ασφαλειών, καθώς και χρηματιστηριακών πράξεων και χρηματοοικονομικών συμβουλών.

Η Eurobank κατέχει το 62,74% της Bancpost SA, η οποία διαθέτει δίκτυο 151 καταστημάτων και απασχολεί 3.611 εργαζομένους. Το 2005 οι χορηγήσεις ανήλθαν σε 840 εκατ. ευρώ. Εχει μερίδιο αγοράς 5,9% στο σύνολο των χορηγήσεων και 9% στη λιανική τραπεζική. Διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας είναι ο κ. Γ. Μιχελής, ο οποίος παλαιότερα ήταν γενικός διευθυντής της Εμπορικής Τράπεζας. H Eurobank ελέγχει επίσης την εταιρεία leasing EFG Eurobank Leasing και την εταιρεία real estate EFG Properties.

H Πειραιώς δραστηριοποιείται με την Piraeus Bank Romania, η οποία διαθέτει 30 καταστήματα σε 15 πόλεις. Στο εννεάμηνο του 2005 οι καταθέσεις ήταν ύψους 106,2 εκατ. ευρώ, οι χορηγήσεις 318,3 εκατ. ευρώ, ενώ το ενεργητικό της έφθασε τα 485,7 εκατ. ευρώ. Εχει μερίδιο αγοράς στις χορηγήσεις 2,3%. Επικεφαλής είναι ο κ. Σ. Στρινόπουλος. Από το 2003 λειτουργεί και η εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης Piraeus Leasing Romania, με πολύ σημαντική αύξηση των μεγεθών της.

H Εμπορική έχει παρουσία με τη θυγατρική της Emporiki Bank Romania SA, επικεφαλής της οποίας είναι ο κ. Στ. Σοφιανός, που διαθέτει δίκτυο επτά καταστημάτων (τρία καταστήματα στο Βουκουρέστι και τέσσερα στην περιφέρεια) και απασχολεί 112 άτομα. Διευθύνων σύμβουλός της είναι ο κ. Δ. Καραβίας. Στο τέλος του 2005 οι συνολικές καταθέσεις και χορηγήσεις ήταν ύψους 38,63 εκατ. ευρώ και 58,88 εκατ. ευρώ αντιστοίχως.

H Εγνατία δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής της Egnatia Bank Romania SA και μέσω της Egnatia Leasing Romania SA. Εχει δίκτυο τριών καταστημάτων στο Βουκουρέστι και απασχολεί 62 υπαλλήλους. Γενικός διευθυντής είναι ο κ. Σ. Σοφιανός. Στο τέλος του 2005 οι χορηγήσεις της τράπεζας ανήλθαν σε 63,8 εκατ. ευρώ και οι καταθέσεις σε 35,9 εκατ. ευρώ.





πΓΔΜ

H Εθνική δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής τράπεζας Stopanska Banka ad-Skopje με δίκτυο 50 μονάδων, 22 ΑΤΜ και προσωπικό 1.050 ατόμων. Επικεφαλής της τράπεζας είναι οι κκ. Γκλιγκόρ Μπίσεφ και Γ. Παπαναστασίου. Στον τομέα της λιανικής τραπεζικής το μερίδιο αγοράς της προσεγγίζει το 40% στις χορηγήσεις και το 29% στις καταθέσεις. Στον τομέα επιχειρηματικής τραπεζικής το μερίδιο αγοράς της στις χορηγήσεις υπερβαίνει το 23,5% και στις καταθέσεις προσεγγίζει το 30%. Το 2005 τα σύνολα των χορηγήσεων και καταθέσεων ανήλθαν σε 261 εκατ. ευρώ και 447 εκατ. ευρώ αντιστοίχως.

H Alpha Bank δραστηριοποιείται μέσω της Alpha Bank ad-Skopje με επτά καταστήματα και προσωπικό 85 υπαλλήλων. Το 2005 είχε κέρδη ύψους 2 εκατ. ευρώ. Γενικοί διευθυντές είναι ο κ. I. Παπαδόπουλος και η κυρία Παυλίνα Κεραμνάλκοβκα.





ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ

Ο όμιλος της Εθνικής δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής τράπεζας United Bulgarian Bank AD (UBB), με δίκτυο 134 μονάδων και προσωπικό 2.158 ατόμων, καθώς και της θυγατρικής εταιρείας χρηματοδοτικών μισθώσεων Interlease AD. H UBB συγκαταλέγεται ανάμεσα στις τρεις μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας, με μερίδιο αγοράς 12% στο σύνολο των χορηγήσεων, 16% στις χορηγήσεις λιανικής τραπεζικής και 11,5% στις καταθέσεις. Το 2005 τα κέρδη προ φόρων διαμορφώθηκαν σε 61 εκατ. ευρώ, οι χορηγήσεις σε 1.024 εκατ. ευρώ και οι καταθέσεις σε 1.085 εκατ. ευρώ. Επικεφαλής είναι οι κκ. Χρ. Καστάνης, Στ. Βάτεφ και η κυρία Ράτκα Τοντσέβα.

H Eurobank κατέχει το 98,7% της Bulgarian Postbank, που διαθέτει δίκτυο 142 καταστημάτων και απασχολεί 1.355 άτομα. Το 2005 οι χορηγήσεις της ήταν ύψους 678 εκατ. ευρώ. Εχει μερίδιο αγοράς 6,8% στις συνολικές χορηγήσεις και 9,8% στη λιανική τραπεζική. Διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας είναι ο κ. A. Χασιώτης, που στο παρελθόν ήταν πρόεδρος της Γενικής Τράπεζας στην Ελλάδα. Ελέγχει επίσης την εταιρεία leasing EFG Eurobank Leasing, την εταιρεία factoring EFG Factors και την εταιρεία real estate EFG Properties.

H Πειραιώς διαθέτει παρουσία σε 28 πόλεις, με συνολικό δίκτυο 65 καταστημάτων, από τα οποία 16 είναι καταστήματα της Τράπεζας Πειραιώς και τα υπόλοιπα της θυγατρικής της Piraeus Eurobank, που εξαγοράστηκε το 2005. Επικεφαλής είναι ο κ. Θ. Κουτσόπουλος. Ο όμιλος προσφέρει επίσης υπηρεσίες leasing από την Piraeus Leasing Bulgaria. Το σύνολο των καταθέσεων του ομίλου ανερχόταν τον Σεπτέμβριο 2005 σε 299,8 εκατ. ευρώ και το σύνολο χορηγήσεων σε 442,6 εκατ. ευρώ, διαμορφώνοντας το μερίδιο αγοράς χορηγήσεων του ομίλου στη Βουλγαρία στα επίπεδα του 5%. Προχωρεί στη συγχώνευση της Piraeus Eurobank με τα καταστήματα της Τράπεζας Πειραιώς.

H Εμπορική δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής της Emporiki Bank Bulgaria EAD που διαθέτει δίκτυο οκτώ καταστημάτων (τρία στη Σόφια και πέντε στην περιφέρεια) και απασχολεί 75 εργαζομένους. Διευθύνων σύμβουλος είναι ο κ. Ελ. Μπαζαρόπουλος. Το συνολικό ύψος των καταθέσεων και των χορηγήσεών της στο τέλος του 2005 ήταν 25 εκατ. ευρώ και 36 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.





ΚΥΠΡΟΣ

H Alpha Bank δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής της Alpha Bank Cyprus που προέκυψε από την εξαγορά της Lombard Natwest Bank το 1998. Προσφέρει όλα τα τραπεζικά προϊόντα και υπηρεσίες, είτε απευθείας, είτε μέσω των θυγατρικών της Alpha Asset Finance Ltd., Alpha Trustees Ltd. και Alpha Insurance Ltd., είτε μέσω μορφών ηλεκτρονικής τραπεζικής, όπως Internet και SMS banking. Το δίκτυό της αποτελείται από 26 καταστήματα, απασχολεί 666 άτομα και έχει μερίδιο αγοράς 9,3%. Το 2005 είχε κέρδη 15,7 εκατ. ευρώ. Διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας είναι ο κ. K. Κοκκίνης.





ΑΛΒΑΝΙΑ

H Εθνική διατηρεί αυτόνομο δίκτυο επτά μονάδων και προσωπικό 90 ατόμων, με στόχο να αριθμεί 15 μονάδες ως τα μέσα του 2006. Το 2005 τα ποσά των χορηγήσεων και καταθέσεων του Δικτύου ανήλθαν σε 65 εκατ. ευρώ και 70 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα. Επικεφαλής είναι οι κκ. I. Λειβαδίτης και Σπ. Μπρουμπούλη.

H Alpha Bank διαθέτει δίκτυο 10 καταστημάτων με συνολικό προσωπικό 85 ατόμων. Εχει ισχυρή παρουσία και μερίδιο αγοράς που φθάνει σε 11,2%. Το 2005 πραγματοποίησε κέρδη 7 εκατ. ευρώ. H Εμπορική δραστηριοποιείται μέσω της θυγατρικής της Emporiki Bank Albania SA, που διαθέτει δίκτυο τριών καταστημάτων (ένα κατάστημα και μία θυρίδα στα Τίρανα, καθώς και ένα κατάστημα στην Αυλώνα). Στο τέλος του 2005 είχε συνολικό ύψος καταθέσεων και χορηγήσεων 32,16 εκατ. ευρώ και 42,01 ευρώ εκατ., αντίστοιχα. Διευθύνων σύμβουλος είναι ο κ. Γ. Καρακώστας.

H Πειραιώς είναι παρούσα μέσω της θυγατρικής της Tirana Bank, που ιδρύθηκε το 1996 και είναι το πρώτο ιδιωτικό τραπεζικό ίδρυμα που λειτούργησε στη χώρα. Διαθέτει 33 καταστήματα σε 18 πόλεις και κατέχει μερίδιο αγοράς στις χορηγήσεις περίπου 13%. Επικεφαλής είναι ο κ. Δ. Φραγκέτης με θητεία στην Ιονική και την Εμπορική Τράπεζα. Στον όμιλο ανήκει επίσης η εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης Tirana Leasing. Το συνολικό ενεργητικό της Tirana Bank στο τέλος του 2005 ανερχόταν σε 329 εκατ. ευρώ.





ΑΙΓΥΠΤΟΣ

H Πειραιώς εισήλθε στην αγορά μέσω της εξαγοράς της Egyptian Commercial Bank (ECB), η οποία παρέχει υπηρεσίες λιανικής και επιχειρηματικής τραπεζικής. Το δίκτυό της αριθμεί 25 καταστήματα, ενώ απασχολεί περίπου 695 άτομα. Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2005 οι χορηγήσεις έφθαναν τα 300 εκατ. ευρώ και οι καταθέσεις τα 421,3 εκατ. ευρώ. Επικεφαλής είναι ο κ. Γκαμάλ Μοχάραμ. Τον Ιανουάριο του 2006 μετονομάστηκε Piraeus Bank Egypt με ενεργητικό 633 εκατ. ευρώ.



Το ΒΗΜΑ, 19/03/2006



επιστροφή