 
| ||||
Όψεις υπανάπτυξης
του Ηλία Ευθυμιόπουλου
Kαθυστερεί απαράδεκτα η πολιτική ενισχύσεων στον ηλιακό ηλεκτρισμό Με ρυθμό ανάπτυξης 38% προχωρά η διεθνής βιομηχανία παραγωγής φωτοβολταϊκών στοιχείων, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Μάλιστα, το ποσοστό θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο αν δεν υπήρχε έλλειψη πρώτης ύλης (πυρίτιο υψηλής ποιότητας) στην αγορά. Ως γνωστόν, το πυρίτιο είναι πρακτικά ανεξάντλητο στη φύση, ωστόσο η επεξεργασία του είναι μια εξειδικευμένη τεχνολογία και απαιτεί τις ανάλογες εγκαταστάσεις. Σχετικές επενδύσεις άρχισαν να σχεδιάζονται και στην Ελλάδα, όμως η οικονομική δυσπραγία της τελευταίας διετίας πήγε πίσω τα σχέδια, αν δεν τα ακύρωσε τελείως. Στο επίπεδο τώρα των εφαρμογών, οι ανισότητες παραμένουν. Χώρες με "επιθετική" πολιτική παρουσιάζουν θεαματικές επιδόσεις, ενώ άλλες, με καθυστερημένες δομές και άτολμες κυβερνήσεις (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) βλέπουν τα τρένα να περνούν. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, το 2004 στη Γερμανία εγκαταστάθηκαν 366 μεγαβάτ, όσο δηλαδή το μέγεθος ενός μεσαίου μεγέθους σταθμού ηλεκτροπαραγωγής. Αντίθετα στην Ελλάδα, με τον πολύ ήλιο και το πολύ μεγάλο κόστος παραγωγής ηλεκτρισμού στον νησιωτικό χώρο - λόγω πετρελαίου - το ίδιο έτος είχαν τοποθετηθεί μόλις 1.400 κιλοβάτ, τριακόσιες φορές λιγότερα απ' ό,τι στη Γερμανία. Την επόμενη χρονιά (2005), οι εφαρμογές ήταν ακόμη χαμηλότερες (μόλις 900 κιλοβάτ) και μάλιστα οι περισσότερες από αυτές δεν αφορούσαν το διασυνδεδεμένο σύστημα (δηλαδή το δίκτυο της ΔΕΗ) αλλά μικρές αυτόνομες μονάδες διάσπαρτες στην ελληνική επικράτεια. Εκεί λοιπόν που περιμέναμε την έκρηξη, ήρθε αντίθετα η κάθοδος, κυρίως γιατί μικροί και μεγάλοι επενδυτές έστρεψαν αλλού τα χρήματά τους περιμένοντας επί ματαίω εδώ και έναν χρόνο το νομοσχέδιο του ΥΠΑΝ που θα άνοιγε τον δρόμο με γενναίες επιδοτήσεις και αναίρεση των γραφειοκρατικών εμποδίων. Να σημειωθεί ότι στην αρχική και πολύ πιο τολμηρή εκδοχή του σχεδίου νόμου, πριν αυτό δοθεί για δημόσια διαβούλευση, η τιμή τής (επιδοτούμενης) φωτοβολταϊκής κιλοβατώρας έφτανε τα 0,5 ευρώ πράγμα που οδηγούσε σε μια λογική απόσβεση της τάξεως των 9 χρόνων. Στη συνέχεια η τιμή απεσύρθη και κατά πληροφορίες "μαγειρεύεται" για να μην προκαλέσει τα αντίπαλα συμφέροντα. Ποια είναι αυτά; Προφανώς όσα συνδέονται με την αγορά του φυσικού αερίου και τις προμήθειες της ΔΕΗ. H οποία εν προκειμένω δεν βλέπει - εδώ και δεκαετίες - με καθόλου καλό μάτι την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και τούτο ανεξάρτητα από το κομματικό χρώμα των διοικήσεών της. Είναι κράτος εν κράτει, το οποίο όσοι επιχείρησαν να διαρρήξουν έφαγαν τα μούτρα τους (βλέπε Παλαιοκρασσάς) ή παραιτήθηκαν από την προσπάθεια (βλέπε παλαιότερα Πεπονής και Σημίτης). H καθυστέρηση κατάθεσης του νέου νομοσχεδίου στη Βουλή δεν είναι δυστυχώς χωρίς συνέπειες. Δεδομένης της αδυναμίας της παραγωγής να καλύψει την ιλιγγιωδώς αυξανόμενη ζήτηση, τα διαθέσιμα στοκ συνεχώς λιγοστεύουν. Έτσι, πολλές μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού που είχαν δεσμεύσει σημαντικές ποσότητες φωτοβολταϊκών για την ελληνική αγορά, προσδοκώντας προφανώς το άνοιγμά της, βλέποντας την ελληνική κυβέρνηση να καθυστερεί αναπροσαρμόζουν την πολιτική των πωλήσεων στρεφόμενες στη Γερμανία, την Ισπανία, την Ιταλία και, εσχάτως, την Καλιφόρνια. Με άλλα λόγια, υπάρχει ο κίνδυνος, ακόμη κι αν δοθούν γενναίες ενισχύσεις μέσα στο 2006, να μην υπάρχει στοκ για να υλοποιηθούν επενδύσεις στην Ελλάδα! Οι ήπιες πηγές ενέργειας δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά προτιμότερες. Βρίσκονται επίσης στο κέντρο του τεχνολογικού εκσυγχρονισμού που θα σημαδέψει τις πρώτες δεκαετίες 21ου αιώνα. Οι νέες ευκαιρίες και οι νέες αγορές δεν θα προκύψουν βέβαια από την εμμονή σε απαρχαιωμένα σχήματα, αυτά δηλαδή που έχουν ήδη ηλικία μεγαλύτερη από έναν αιώνα, όταν οι πρώτες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από κάρβουνο έκαναν την εμφάνισή τους στις οικονομίες των δυτικών χωρών και όταν οι πρώτοι ηλεκτρικοί λαμπτήρες αντικατέστησαν τους φανοστάτες του γκαζιού στα μεγάλα αστικά κέντρα. Στις σημερινές συνθήκες οι τάσεις ευνοούν μόνο τα επιχειρηματικά σχέδια που έχουν ανταγωνιστικό χαρακτήρα. H απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θα πρέπει να μας βρει έτοιμους τόσο από την άποψη της καινοτομίας όσο και από την άποψη της προώθησης κοινωνικά αποδεκτών λύσεων. Αν κάποιοι επιμένουν πεισματικά στα φουγάρα του λιγνίτη - ή ακόμα χειρότερα του εισαγόμενου πετρελαίου - δεν μπορεί να είναι ούτε φιλελεύθεροι ούτε αριστεροί. Είναι απλώς εκτός εποχής. ΤΑ ΝΕΑ , 31/03/2006
| ||||